Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

ve 1050 [m. 1640] de Üsküdârda Çinili câmi’ini yapdırdı. Çakmakcılar yokuşunda
büyük vâlide hânı ile içindeki mescid de, bunun eseridir. Rumelinde milyonlar
değerinde vakfları ve hayrâtı vardır. Otuz sene, devletin idâresinde hizmetleri
oldu. Âsîler ve şakîler tarafından serâyda şehîd edildi. Sultân Ahmed türbesindedir.
Sultân dördüncü Murâdın kızı Safiyye sultân da bu türbededir. Hayrât
ve hasenâtı ile millete hizmetleri (Naîmâ Târîhi)nde uzun yazılıdır. 1033 [m.
1623] de, Anadolu kavağı câmi’ini yapdırmışdır. Bu mescid şimdi gazinodur.
İki kavağın kal’aları da 1033 [m. 1623] de yapılmışdır. 1071, 1119, 1150, 1184.
585 — MAKDONYUS: Papas idi. Îsâ aleyhisselâma tapılmaz. O mahlûkdur, diyordu.
Mîlâdın [381]. ci senesinde İstanbulda kurulan ikinci meclisde, tel’în edildi.
586 — MÂLİK: Resûlullahın onikinci babasıdır. Nadrın oğludur. Nadr, altun
demekdir. Nadrın ismi Kaysdır. Nadr, Kinânenin oğludur. 390.
587 — MÂLİK BİN DÎNÂR “rahmetullahi teâlâ aleyh”: Âlim ve velî idi. 131
[m. 748] senesinde Basrada vefât etdi. 691.
588 — MÂLİK BİN ENES: Ebû Abdüllah Mâlik bin Enes bin Mâlik bin Ebî
Âmir bin Umeyr Teymî Esbahî Humeyrî, Cennet ile müjdelenmiş olan (Ehl-i
sünnet vel-cemâ’at)in dört büyük mezhebinden biri olan (Mâlikî) mezhebinin
reîsidir. Doksan [90] senesinde Medînede tevellüd, 179 [m. 795] da orada vefât etdiği
(İbni Âbidîn) mukaddemesinde yazılıdır. Bir hadîs-i şerîf okumak için abdest
alır, edeble diz çökerdi. Medînede hayvana binmezdi. Haksız bir fetvâyı vermediği
için, yetmiş kırbaç vuruldu. Abdesti sık bozulan hastalar ve ihtiyârlar için ve
necâsetden tahâret için çok kolaylık gösterdiğinden, diğer üç mezhebde olan
müslimânlar, Mâlikî mezhebini de taklîd ederek, ibâdetlerini râhatlıkla yapmakdadırlar.
(Muvattâ) adındaki hadîs kitâbı çok kıymetlidir. 50, 125, 132, 159, 172,
251, 288, 423, 465, 466, 467, 575, 783, 881, 1009, 1062, 1077, 1098, 1175, 1195.
— MANASTIRLI İSMÂ’ÎL HAKKI: Ehl-i sünnet âlimi olduğu meşhûr ise de,
sinsi bir mason idi.
589 — MARKO: St. Marc, dört (İncîl)den birini yazmışdır. Îsâ “aleyhisselâm”
göke çıkarıldıkdan sonra Îsevî oldu. Petrosdan işitdiklerini Romada Yunanca
yazmış, bu yazılarına (İncîl) denilmişdir. [68] senesinde Mısrda âyin yaparken tutulup
öldürüldü. Meşhûr Marko pâşa, [1874] den 1309 [m. 1891] e kadar İstanbulda
Tıbbiyye mektebi nâzırı idi. (Derdini Marko pâşaya anlat) sözü meşhûrdur. 1109.
590 — MARCONİ: İtalyan fizikcisidir. 1874 de tevellüd, 1355 [m. 1937] de vefât
etdi. Telsiz-telgrafa son şeklini verenlerdendir. 1910 da nobel mükâfâtı aldı.
591 — MA’RÛF-İ KERHÎ “rahmetullahi teâlâ aleyh”: İmâm-ı Alî Rızânın
halîfesi ve Sırrî Sekâtînin mürşidi idi. İkiyüzde Bağdâdda vefât etdi. 120, 448, 456,
1087, 1171.
592 — MÂVERDÎ “rahmetullahi teâlâ aleyh”: Alî bin Muhammed Mâverdî, 364
[m. 974] de Basrada tevellüd, 450 [m. 1058] de Bağdâdda vefât etdi. Şâfi’î fıkh ve
tefsîr âlimidir. (Hâvî) fıkh kitâbı çok kıymetlidir. (Ahkâm-üs-sultâniyye) adındaki
sosyal kitâbı Mısrda ve 1269 [m. 1853] da Almanyada Bonn şehrinde basıldı.
Mısrda ikinci baskısı 1386 [m. 1966] da yapıldı. 735.
593 — MAZHER-İ CÂN-I CÂNÂN: Şemsüddîn Habîbullah seyyiddir. Tesavvuf
mütehassıslarının büyüklerindendir. Müslimânların gözbebeğidir. 1111 [m.
1699] de Hindistânda Ramezân-ı şerîfin onbirinci Cum’a günü tevellüd ve 1195 [m.
1781] de şehîd edildi. Abdüllah-ı Dehlevî kabrinin yanındadır. Şâhcihân câmi’inin
civârında, Dergâh câmi’indeki dört kabrden birincisidir. Yirmiiki yaşında iken, Seyyid
Muhammed Nûr-i Bedevânî hazretlerinin vâris-i ekmeli oldu. Seyyid Abdüllah-ı
Dehlevînin üstâdıdır. Yetişdirdiklerinden biri de kâdî allâme Muhammed Senâullah-ı
Dehlevî hazretleridir. Abdüllah-ı Dehlevî hazretleri, (Makâmât-i maz-
– 1133 –