Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

Madde 926 — Yoldan geçene zarar veren, öder.
Madde 927 — Hükûmetin izni olmadan yolda oturup satış yapılamaz.
Madde 928 — Dıvârı yıkılıp, birinin malına zarar verirse, önceden, dıvârın yıkılacak,
ta’mîr et gibi îkâz yapılmış ise, öder.
Madde 929 — Başı boş bırakılmamış bir hayvânın kendiliğinden yapdığı zararı
sâhibi ödemez. Sâhibi görüp, men’ etmezse veyâ hayvânın tehlükelidir çâresine
bak denilmiş ise, öder.
Madde 934 — Yolda hayvânı bağlamağa, aracını park yapmağa kimsenin hakkı
yokdur. Park yerlerinde durdurabilirler.
Madde 1013 — Bir binâya ortak olarak mâlik olan kimselere, (Hisse-i şâyı’a sâhibi)
denir. Bir binânın yarısı Ahmedin, üçde biri Ömerin, altıda biri Alînin olsa,
Ahmed hisse-i şâyı’asını satsa, Ömer ve Alî almak isteseler, yarısını Ömer, yarısını
da Alî alır. Ömer, hissesine göre iki misli alamaz.
Madde 1023 — Karşılıksız hediyye ve vasıyyet gibi karşılıksız temlîklerde şüf’a
hakkı olmaz. [İkinci kısmda, yirmidokuzuncu madde sonuna bakınız!].
Madde 1031 — Şüf’â hakkı bulunan kimsenin, satış yapıldığını işitince, hemen
hakkını istemesi, iki şâhid yanında tekrâr söylemesi ve bir ay içinde mahkemeye
başvurması lâzımdır.
Madde 1036 — Müşterînin teslîm etmesi ile veyâ hâkimin karâr vermesi ile, şüf’a
sâhibi satılan binâya mâlik olur.
Madde 1198 — Komşusuna (Zarar-ı fâhiş) yapamaz. Kullanmağa mâni’ olan şeyler,
zarar-ı fâhişdir. Demirci dükkânı, değirmen, bitişik binâyı sallarsa veyâ fırın
dumanı, yağhânenin pis kokusu, harman tozları, bitişik evde oturulamıyacak kadar
sıkıntı verirse, değirmenin, bostanın su yolu, evin temelini, dıvârını gevşetirse,
çöplük bitişik evin dıvârını çürütürse, harman yerine bitişik yapılan yüksek binâ,
harmanın rüzgârını keserse, manifaturacı dükkânı yanında yapılan aşcı dükkânının
dumanları kumaşlara zarar verirse, lağım, kanalizasyon yollarının sızıntılarından
komşu dıvârı zarar görürse, sonra yapılanlar zarar-ı fâhiş olup, men’ edilirler.
Madde 1201 — Evin havasını, manzarasını, güneş görmesini kapatmak, zarar-ı
fâhiş sayılmaz. Bir odanın zıyâsını temâmen kesmek, zarar-ı fâhiş olur.
Madde 1202 — Mutbah, kuyu başı, ev aralığının görünmesi zarar-ı fâhişdir. Araya
dıvâr, perde yapması lâzım olur.
Madde 1210 — Arada müşterek olan dıvârı, biri ötekinin izni olmadıkca yükseltemez
ve üzerine binâ yapamaz.
Madde 1224 — Yol, su yolu, kanalizasyon zarar-ı fâhişi olmadıkca, eskiden kalanlarına
dokunulamaz.
Madde 1226 — Bir kimse, verdiği iznden vazgeçebilir. Meselâ tarlasından geçmeğe
izn vermiş iken, men’ edebilir.
Madde 1228 — Arsasından geçmekde olan su yolunun geçmesine ve arsaya girilip
ta’mîr olunmasına mâni’ olamaz. Yeniden su yolu geçirilmesine mâni’ olabilir.
Madde 1243 — Dağlardaki ağaçlar ve otlar herkese mubâhdır. Ağaçları kesen,
mâlik olur.
Madde 1249 — Mubâh olan şeyi ele geçiren ona mâlik olur. Ele geçirmek,
kasd ile, niyyet etmekle olur.
Madde 1255 — Mubâh şeyleri ele geçirmekde kimse kimseye mâni’ olamaz.
Madde 1265 — Denizler, büyük göl ve nehrler, şehrlerden uzak sâhibsiz erâzî
ve dağlar, herkese mubâhdır. Fekat, başkasına zarar vermemek şartdır.
Madde 1281 — Şehrden uzak, sâhibsiz yerde kuyu kazan, bunun (Harîm)ine mâ-
– 818 –