Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

elikden kurtulup, (mutmainne) olur. Bu zemân, şehveti ve gadabı fâideli olarak
çalışdırır. Kitâbımızın üçüncü kısmının ellinci maddesinde yazılı olan, (Mektûbât)ın
ikinci cildinin ellinci mektûbunda, nefsin temizlenmesi bildirilmekdedir. Nefs-i emmâre,
şehveti ve gadabı aşırı çalışdırdığı için, buna uymak insana tatlı gelir. İslâmiyyete
uymak ise, bu arzûları frenlediği, tahdîd etdiği için, insana acı, zor gelmekdedir.
Bunun için insan, islâmiyyete uymak istemez. Nefse uymak ister. Se’âdete
kavuşmak istemez. Felâkete sürüklenmek ister. Allahü teâlânın merhameti sonsuz
olduğundan, insanlarda, se’âdeti felâketden, doğruyu iğriden ve fâideliyi zarârlıdan
ayırabilen bir kuvvet de yaratdı. Bu çok kıymetli kuvvet, (Akl)dır. Şaşmıyan,
yanılmıyan akla (Akl-ı selîm) denir. Akl-ı selîm sâhibi olan kimse nefsine
uymaz. İslâm dînine uyar. Aklı dinlemiyen kimse ise, nefsine uyar. İslâm dînine
uymak istemez. İslâm dînine uyana, (Müslimân) denir. Müslimân olmak için evvelâ
(Îmân) etmek lâzımdır.
Allahü teâlâ, bütün insanlara, îmân etmelerini emr etdi. İnsanlar arasından dilediklerine
merhamet edip, bunların akla uyarak îmân etmelerini nasîb eyledi. Bu
kullarının kalblerini îmân ile doldurdu. (Yûnüs) sûresinin yirmibeşinci âyetinde
meâlen, (Allahü teâlâ kullarını, selâmet, se’âdet yeri olan Cennetine da’vet ediyor.
Dilediğini bu yola kavuşdurur) buyuruldu. Akl-ı selîm sâhibi olan, bu mes’ûd
insanlara (Sâbikûn) denir. Peygamberler, Evliyâlar, mezheb imâmları ve bütün
müctehidler böyledirler “rahmetullahi teâlâ aleyhim ecma’în”. Akllarına uymayıp,
nefslerine uyarak, Allahü teâlânın da’vetini kabûl etmiyenlerden, dilediklerini
kendi taşkın, azgın hâllerinde bırakmakda, dilediklerini de, yine ihsân ederek,
dilediği zemânda hidâyete kavuşdurmakda, kalblerini îmân ile doldurmakdadır.
Kendi hâllerinde bırakdıklarından, gafletden uyanarak doğru yolu arayanları
da, merhamet ederek hidâyete kavuşduracağını va’d etmekdedir. (Ankebût)
sûresinin son âyetinde meâlen, (Nefslerine uyanlardan, doğru yolu arayanları,
se’âdete ulaşdıran yollara kavuşdururuz) buyuruldu. Doğru yolu aramayıp,
nefslerine uyarak îmân etmiyenleri, azıp can yakanları, Cehennemde sonsuz olarak
yakacağını haber veriyor. İslâmiyyeti işitmiyen çok kimse vardır ki, akl-ı selîmleri
olduğu için, bozulmuş, uydurulmuş dinlerin adamlarına aldanmamışlar, astronomide
ve fen bilgilerinde ve bilhâssa tıb ilminde gördükleri nizâmlı hâdiselerin
birbirlerine bağlantılarını düşünerek, hilkatin sırlarını, bu hesâblı düzenin hakîkatini
anlamak istemişlerdir. Bunlar yine akl-ı selîmleri sâyesinde, islâmiyyetin
bildirdiği güzel ahlâkın birçoğunu bulup, müslimân gibi yaşamış, kendilerine
ve başkalarına fâideli olmuşlardır. Allahü teâlânın, (Ankebût) sûresinde va’d etdiği
üzere, bunları îmân etmeğe sebeb olan rehberlere, kitâblara kavuşduracağı,
(Rûh-ul-beyân) tefsîrinde, altıncı cüz son âyetinde yazılıdır. Böyle tâli’li mes’ud
bir kimse anlar ki, herşeyi halk eden, yaratan, yok olmakdan, zarârlardan koruyan
bir Allah vardır. Allah herşeyi görür, bilir, işitir. Herşeye gücü yeter. Gücü,
kuvveti sonsuzdur. Herşeyi, eceli, zemânı gelince yok etmekdedir. İnsanları tekrâr
dirilteceğini, hesâba çekeceğini, îmân etmiş olanlara Cennetde sonsuz ni’metler
vereceğini, îmânı olmayanları, kâfirleri Cehennemde sonsuz yakacağını bildiriyor.
Onun yapmak istediğini kimse durduramaz. Onun işine kimse karışamaz.
Onun emrlerine uymakdan, rızâsını, sevgisini kazanmakdan başka kurtuluş ve
se’âdet yolu yokdur. İnsanların hiçbiri îmân etmese, inanmasa, onun büyüklüğünde,
kuvvetinde, kudretinde hiç noksanlık olmaz. Teknikde çok ilerliyen, elektronik
âletler ve lazer ışınları ile tabî’atin nice sırlarını çözen ba’zı milletlerin başlarındaki
azılı kâfirler, zâlimler, Ona hiçbir zarâr yapamaz. Bu dinsizler, ancak kendilerine
zarâr yapıyorlar. Muhakkak ölecekler. Kabrde çürüyüp, bir avuç toprak
olacaklar. Sonra tekrâr diriltilip, Cehennemde çok acı azâb çekeceklerdir. Allahü
teâlâ isteseydi, herkesi mü’min yapar, herkesi Cennete sokardı. Yâhud, herkesi
kâfir yapar, herkesi Cehennemde yakardı. Fekat, ba’zılarının mü’min olmasını,
ba’zılarının da kâfir olmasını diledi. Onun dilediği olur. Onun dilediğini
– 530 –