Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

den yalnız, ondört günden sonra olan, on gün hayz olup, diğerleri istihâza olur).
Çünki, bu on günden sonra tam temizlik olmadığı için, yeni hayz başlamaz. Sonraki
temiz günler, hayz zemânında olmadıkları için, hep akdı kabûl edilmez.
(İmâm-ı Ebû Yûsüfe göre ise, ilk on gün ve iki tarafı temizlik olan dördüncü on
gün hayz olurlar). Çünki, sonraki fâsid temizlik günleri, imâm-ı Ebû Yûsüfe göre,
hep akdı kabûl edilir. Aşağıdaki birinci maddeye göre, on gün hayzdan sonra,
yirmi gün temizlik, sonra on gün [dördüncü on gün] hayz olur.
Onbeş gün içinde hiç temiz gün olmadan, kan (İstimrâr) ederse, âdetine göre
hesâb olunur. Ya’nî, âdetinden sonra başlıyarak bir evvelki ay içindeki temizlik günü
kadar temizlik ve sonra âdeti kadar hayz kabûl edilir.
İstimrâr kızda olursa, arabî (Menhel-ül-vâridîn) ve türkçe (Mürşid-ün-nisâ) kitâblarında,
bunun dört dürlü olduğu bildirilmekdedir:
1 — İlk görülen kan istimrâr ederse, ilk on gün hayz, sonra yirmi gün temiz kabûl
edilir.
2 — Kız, sahîh kan ve sahîh temizlik gördükden sonra istimrâr ederse, bu kız,
âdeti belli olan kadın olur. Meselâ, beş gün kan görse, sonra kırk gün temiz olsa,
istimrâr başından beş gün hayz, sonra kırk gün temiz kabûl edilir. Kan kesilinceye
kadar böyle devâm eder.
3 — Fâsid kan ve fâsid temizlik görürse, ikisi de âdet kabûl edilmez. Temizlik
onbeş günden az olduğu için fâsid ise, ilk görülen kan istimrâr etmiş gibi kabûl edilir.
Onbir gün kan ve ondört gün temiz olsa, sonra istimrâr etse, birinci kan, on günü
aşdığı için fâsiddir. Onbirinci ve istimrârın ilk beş kan günleri temizlik günleri
olup, bu beşinci günden sonra, on gün hayz, yirmi gün temizlik olmak üzere devâm
eder. Temizlik tam olup, kanlı gün karışdığı için fâsid ise, böyle fâsid temizlik
ile kan günleri toplamı otuzu geçmezse, yine ilk kan istimrâr etmiş gibi kabûl
edilir. Onbir gün kan ve onbeş gün temizlikden sonra istimrâr etmesi böyledir.
Onaltı günün ilk günü kanlı olduğu için, fâsid temizlikdir. İstimrârın ilk dört günleri
temizlik olur. Toplamları otuzu aşar ise, ilk on gün hayz olup, sonra istimrâra
kadar olan günlerin hepsi temiz kabûl edilip, istimrârdan sonra on gün hayz, yirmi
gün temiz olarak devâm eder. Onbir gün kan, sonra yirmi gün temizlik, sonra
devâm etmek böyledir.
4 — Sahîh kan ve fâsid temizlik görürse, sahîh kan günleri âdet olur. Sonra otuz
güne kadar temizlik kabûl edilir. Meselâ, beş gün kan ve ondört gün temizlikden
sonra istimrâr etse, ilk beş gün kan ve bundan sonra yirmibeş gün temiz olur. Bu
yirmi beş günü temâmlamak için, istimrârın ilk onbir günü temiz kabûl edilir. Bundan
sonra, beş günü hayz, yirmibeş günü temiz olarak devâm edilir. Bunun gibi,
üç gün kan, onbeş gün temizlik, bir gün kan ve sonra onbeş gün temizlikden sonra
istimrâr etse, ilk üç gün sahîh kan ve sonra istimrâra kadar olan günlerin hepsi
fâsid temizlik olup, üç gün hayz, sonra otuzbir gün temiz olur. İstimrâr zemânında
ise, üç gün hayz, sonra yirmi yedi gün temiz olarak devâm eder. İkinci temizlik
ondört gün olsaydı, imâm-ı Ebû Yûsüfe göre hep akdı kabûl edileceğinden, bunun
ilk iki günü de hayz, sonra onbeş gün temizlik olmak üzere devâm edilir. Çünki,
ilk üç gün kan ve onbeş gün temizlik sahîh olduklarından, âdet kabûl olunurlar.
Âdet zemânını unutan kadına (Muhayyire) veyâ (Dâlle) denir.
(Nifâs), lohusa demekdir. Elleri, ayakları, başı belli olan düşükde gelen kan da
nifâsdır. Nifâs zemânının azı yokdur. Kan kesildiği zemân, gusl edip nemâza başlar.
Fekat, âdeti kadar gün geçmeden, cimâ’ edemez. En çok zemânı kırk gündür.
Kırk gün temâm olunca, kan kesilmese de, gusl edip, nemâza başlar. Kırk günden
sonra gelen kan, istihâza olur. Birinci çocuğunda, yirmibeş günde temizlenen kadının
âdeti, yirmibeş gün olur. Bu kadının ikinci çocuğunda kan, kırkbeş gün gel-
– 139 –