Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

etmiş, bu şî’î kitâbı, (Taberî târîhi) adı ile türkceye terceme edilmişdir. Okuyanlar
aldanmakdadır. Muhammed bin Cerîr bin Rüstem Taberînin şî’î olduğu, Âlûsînin
(Tuhfe-i isnâ-aşeriyye muhtasarı) kitâbının altmışsekizinci [68] sahîfesinde
yazılıdır. Muhammed bin Ebil-Kâsım Taberînin de şî’î olduğu (Esmâ-ül-müellifîn)de
yazılıdır. Bunları İbni Cerîr hazretleri ile karışdırmamalıdır. 548 [m. 1153]
de vefât eden imâmiyye fırkasından Fadl bin Hasen Taberînin (Mecma’ul-beyân)
adındaki (Tabersî) şî’î tefsîri de, (Taberî) tefsîri ile karışdırılmakdadır. Muhibbuddîn
Ahmed Taberî şâfi’î 694 de vefât etdi. 391, 445.
896 — TÂC-ÜD-DÎN-İ İSKENDERÎ “rahmetullahi teâlâ aleyh”: Ahmed bin
Muhammed, İbni Atâullah İskenderî adı ile meşhûr olmuşdur. Mâlikî âlimlerinin
ve Şâzilî tarîkatinin büyüklerindendir. Ebül Abbâs-ı Mürsînin talebesi ve Ebül-Hasen-i
Sübkînin mürşididir. 709 [m. 1309] senesinde Mısrda vefât etdi. Kurâfe kabristânındadır.
(Hikem-i Atâ-iyye) ve (Letâif-ül-minen) kitâbları ve İbni Teymiyyeye
reddiyyesi meşhûrdur. [Hindli şeyh Tâc-üd-dîn-i Nakşibendî başka olup,
râbıtayı isbât eden (Tâciyye risâlesi), Hâlid-i Bağdâdînin (Tahkîk-ı râbıta)
risâlesinde mevcûddur. Bu risâle (İslâm Âlimleri) kitâbının sonunda basdırılmışdır.
Tâcüddin 1050 de Mekkede vefât etmişdir.] 1061, 1068, 1070, 1092, 1093.
897 — TÂC-ÜD-DÎN-İ SÜBKÎ: İkiyüzkırküçüncü [243] sırada Ebû Hasen-i Sübkî
ismine bakınız! 496, 498, 1092.
898 — TÂC-ÜŞ-ŞERÎ’A “rahmetullahi teâlâ aleyh”: Ömer bin Sadr-üşşerî’atül-evvel
Ahmed bin Ubeydüllah Mahbûbî, Burhân-üş-şerî’a Mahmûdun kardeşidir.
Tâc-üş-şerî’a Ömerin oğlu Mes’ûd, amcası olan Burhân-üş-şerî’a Mahmûdun
dâmâdıdır. Tâc-üş-şerî’a, Buhârâda Hanefî fıkh âlimi idi. 673 [m. 1274] de, Moğol
fitnesinde şehîd oldu. (Hidâye)yi şerh edip (Nihâye-tül-kifâye) adını vermişdir. 872.
899 — TAHÂVÎ: Ebû Ca’fer Ahmed bin Muhammed, Hanefî fıkh âlimidir. 238
de Mısrda tevellüd, 321 [m. 933] de orada vefât etdi. 264, 307, 444.
900 — TÂHÂ-İ HAKKÂRÎ “rahmetullahi teâlâ aleyh”: Seyyid Tâhâ, Abdülkâdir-i
Geylânî hazretlerinin onbirinci torunudur. Ya’nî Peygamberimizin soyundan
seyyid olup, kürdlükle bir ilgisi yokdur. Hâlid-i Bağdâdînin talebelerinin büyüklerindendir.
Rûh bilgilerinin mütehassısıdır. Mevlânâ Hâlidin halîfesi olan seyyid
Abdüllahın kardeşi molla Ahmedin oğludur. Seyyid Abdüllah, ma’kûl ve menkûl ilmlerde
mâhir idi. 1229 da Bağdâda gelerek, tesavvufda da kemâle erdi. Seyyid Tâhâ,
Nehri kasabasında ders vermeğe me’mûr edildi. 1269 [m. 1853] senesinde orada vefât
etdi. Bütün hocaları gibi, islâmın güzel ahlâkını yaymış, siyâsete karışmamış, müslimânları
hükûmete hizmet, kanûnlara itâat etmeğe ve herkese iyilik yapmağa teşvîk
eylemişdir. Hâl tercemesi, Hakîkat Kitâbevinin İstanbulda neşr etdiği (The
proof of prophethood) kitâbında ingilizce olarak yazılıdır. Oğlu, seyyid Ubeydüllah,
Mekkede vefât etdi. Bunun dört oğlundan seyyid Abdülkâdir efendi İstanbulda a’yân
[Senato] başkanı idi. 1344 [m. 1926] de Diyâr-ı Bekrde oğlu seyyid Muhammed ile
birlikde şehîd oldu. Seyyid Muhammedin iki oğlundan seyyid Mûsâ, 1391 [m. 1971]
de Şâh Rızâ Pehlevînin izni ve yardımı ile, Îrânın Rıdâiyye şehrinde Ehl-i sünnet bilgilerini
ve tesavvuf ma’rifetlerini neşr etmekde idi. İkinci oğlu Ahmed Hıdır beğ Amerikada
yüksek mühendislik tahsîli yapdı. Seyyid Ubeydüllah efendinin ikinci oğlu Muhammed
Sıddîk efendi, Şemdinanda Katûne köyünde medfûndur. Bunun dört oğlu
Râşid, Tâhâ, Şemseddîn ve Müslihüddîndir. Abdülkâdir efendinin ikinci oğlu Abdüllah
efendi Rıdâiyyede neşr-i ilm ederken [m. 1969] da vefât etdi. Dize kasabasındadır.
İki oğlundan Abdülkâdir efendi Rıdâiyyededir. Büyük oğlu Abdül’azîz efendi,
1401 [m. 1981] de şî’î lideri Humeynî tarafından Îrândan çıkarıldı. Bağdâddadır.
Seyyid Tâhânın babası Ahmed ve dedesi Seyyid Sâlih ve bunun babası Seyyid İbrâhîm,
Nehridedirler. 922, 969, 1061, 1158, 1169, 1171.
901 — TÂHİR-İ BEDAHŞÎ “rahmetullahi teâlâ aleyh”: Önce subay idi. Bir kal’a
– 1181 –