Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

hadîs-i şerîflerden, kısa görüşlerine ve kısır düşüncelerine uygun yeni yeni ma’nâlar
çıkarıyorlar. Hadîs-i şerîfde öğülmüş olan ikinci yüzyılın büyüklerine, din
imâmlarımıza dil uzatıyorlar. Onların kıymetli kitâblarını lekelemeğe uğraşıyorlar.
İbni Teymiyye, Mevdûdî, Reşîd Rızâ, Seyyid Kutb, Hamîdullah, fizikci Abdüsselâm
ve Ahmed Didad gibi mezhebsizlerin kitâbları, islâm âlimlerinin sözbirliği
ile bildirdiklerine uymıyan bilgileri yaymakdadır. Meselâ, (Cihân Sulhu ve İslâm)
ve (İslâma Giriş) kitâblarında, (Zekât devlete verilen vergi demekdir. Zenginlerin,
diledikleri fakîrlere verdikleri paraya zekât denmez. Zekât yalnız devlete
verilir. Devlet, bunu kâfirlerin fakîrlerine de verebilir. Çünki (Miskîn), kâfirlerin
fakîrleri demekdir) yazılıdır. Mezhebsizlerin yanlış yolda oldukları, (Fâideli Bilgiler)
kitâbının (Din Adamı Bölücü Olmaz) ve (Doğru Söze İnan, Bölücüye Aldanma)
kısmlarında uzun bildirilmekdedir.]
Zâlim olan sultânlar, (Emvâl-i zâhire)den vergi alırken, zekât niyyeti ile verilirse,
kabûl olur diyen âlimler vardır. (Emvâl-i bâtına)dan alırlarsa veyâ kâfir ve
mürted olanların aldığı her nev’ vergi verilirken, zekât olarak niyyet edilse de, zekât
yerine geçmez. Ayrıca zekât vermek lâzım olur.
Beyt-ül-mâlda, birbirlerinden ayrı dört cins mal bulunur:
1 — Hayvânlardan, toprak mahsûllerinden alınan ve (Âşir)in, ancak yolda
rastgeldiği müslimân tüccârdan aldığı zekâtlar olup, yukarıdaki yedi sınıfa verilir.
2 — Ganîmetin ve yerden çıkarılan ma’denlerin beşde biri olup, yetîmlere,
miskînlere ve parasız kalan yolculara verilir. Bunların üçünde de, önce (Benî
Hâşim) ve (Benî Muttalib) olanlara verilir. Petrol gibi sıvılardan ve oksidler, tuzlar
gibi ateşde erimiyen filizlerden ve denizden çıkarılanlardan birşey alınmaz.
3 — Gayr-i müslimlerden alınan, harâc ve cizye ve âşirin bunlardan aldığı maldır.
Bunlar, yol, köprü, han, mekteb, mahkeme gibi umûmî ihtiyâclara ve millî müdâfe’aya
sarf edilir. Memleket hudûdunu bekliyen, memleket içindeki yolları
bekliyen müslimânlara, köprü, mescid, havuz, nehr yapmağa ve ta’mîrlerine, imâma,
müezzine, hademe-i hayrâta, islâm ilmlerini, ya’nî din ve fen bilgilerini okutanlara
ve okuyanlara, kâdîlara, müftîlere, vâ’ızlara ve dîni ve milleti, devleti yaşatmak
için çalışanlara verilir. Bunlar, zengin olsalar bile, çalışmaları, hizmetleri
karşılığı, âdete ve ihtiyâc eşyâsının değerine göre, uygun bir pay verilir. [(Hadîka)
el âfetlerinde, beyt-ül-mâldan hakkı olanları geniş anlatmakdadır.] Öldükleri zemân,
çocukları değerli ise, başkalarına tercîh olunur. Çocukları câhil, fâsık iseler,
babalarının yerine ta’yîn edilmez. (Eşbâh) sâhibi “rahmetullahi teâlâ aleyh” diyor
ki, (Sultân, câhil birini, mu’allim, hatîb, vâ’ız ta’yîn ederse, sahîh olmaz. Zulm etmiş
olur).
4 — Vârisi olmıyan zenginlerin bırakdığı mal ve (lukata), ya’nî yerde bulunup
sâhibi çıkmayan şeyler; hastahânelere ve fakîrlerin cenâzelerini kaldırmağa sarf
edilir ve çalışamıyacak hâlde olan kimsesiz fakîrlere verilir. Bu dört sınıf malı, hakkı
olanlara ulaşdırmak, devletin vazîfesidir.
Devlet şehr dışına (Âşir) adında me’mûr koyar. Bunlar, tüccârı hırsızdan ve
her tehlükeden korur. Bu âşir, yoldan geçen tüccârdan, yanındaki malın mikdârını
sorar. Nisâb mikdârı ise ve yanında bir sene kaldı ise ve ticâret malı ise, her
çeşid maldan, müslimândan kırkda birini, zimmîden yirmide birini, harbîden
onda birini alır. Müslimândan alınan bu mal, onun zekâtı yerine geçer. Şehrde zekâtını
vermişdim veyâ bir yıl olmadı diyenden birşey almaz. Müslimân tüccârdan
birşey almayan kâfir memleketin tüccârından birşey alınmaz. Onların müslimân
tüccârlardan ne kadar aldıkları bilinirse, o kadar alınır. [Kâfir memleketlerinde
çalışanların, o devlete vergi vermelerinin lâzım olduğu buradan da anlaşılmakdadır.]
İbni Âbidîn “rahmetullahi teâlâ aleyh” ikinci cild, elliyedinci sahîfede buyuru-
– 310 –