Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

dikleri için ve başka herşeyi ona fedâ etdikleri için, böyle istidlâlleri ile, hakîkî
var olana kavuşurlar. (Kişi, sevdiği ile berâber olur) hadîs-i şerîfinde bildirildiği
gibi, zıllerle karışık olan tecellîlerin ve zuhûrların dışında, ötesinde olan hakîkî
var olan asla kavuşurlar. Zâhir âlimlerinin bilgilerinin ulaşabildiği asla, bu
büyükler, muhabbet bağı ile çekilerek, kendileri kavuşurlar. Nasıl olduğu anlaşılamıyan
bir kavuşmak hâsıl olur. Bu iki kavuşmak arasındaki fark, muhabbetden
hâsıl olmakdadır. Seven ve sevgiliden başka herşeyden kesilen, sevdiğine kavuşur.
Böyle sevgisi olmıyan ise, bu kavuşmağı ancak öğrenir, bilir ve bu bilgisini
büyük ni’met sanır. Hâlbuki, O büyüklerin kavuşdukları makâmı bunlar tâm
bilemezler. Bilenleri, ancak O makâmın yolunu bilir. Vâsıl olan, kavuşan tâm kavuşmuşdur,
berâber olmuşdur. O büyüklerden biri buyuruyor ki, fârisî mısra’ tercemesi:
Kulun hakka kavuşması, şekerin sütle karışması gibidir.
İşin başı, kul olmakdır. Ona kul olmakla, başka şeylerden kurtulmakdır.
70 — İKİNCİ CİLD, 59. cu MEKTÛB
Bu mektûb, hocasının oğlu hâce Muhammed Abdüllah için yazılmışdır “sellemehullahü
teâlâ”. Akla, hayâle gelen ve keşf ile ve şühûd ile anlaşılan herşey, mahlûkdur.
Bunlara (Mâ-sivâ) denildiği bildirilmekdedir:
Allahü teâlâya hamd olsun ve Onun seçdiği, sevdiği kullarına selâm olsun! Gözümün
nûrunun göndermiş olduğu kıymetli mektûb geldi. Tesavvuf yolunun
oyuncakları gibi yolcuları avutan şeylerin hepsi, Allahü teâlânın yardımı ile yok
oldular. Hiçbirşey devâmlı olmuyor. Aklıma, hayâlime gelen herşey, (Lâ) derken
yok oluyorlar diyorsunuz. Bunlar gibi dahâ birşeyler yazıyorsunuz. Bunların yok
olması için uğraşdığınızı, ileride kendiliklerinden yok olacaklarını ümmîd etdiğinizi
bildiriyorsunuz. Kıymetli yavrum! Akla, hayâle gelen herşey, hattâ keşf ve şühûd
ile anlaşılan bilgiler, ister (Âfâkî) olsunlar, ya’nî insanın dışında bulunsunlar,
ister (Enfüsî) olsunlar, ya’nî insanın içinde bulunsunlar, hepsi (Mâ-sivâ)dır.
[Ya’nî Allahü teâlânın mahlûklarıdır.] Bunlara gönül bağlamak, oyun ve oyuncak
gibi şeylerle boş yere vakt geçirmekdir. Fâidesiz şeylerle oynamakdır. Bunların
yok olması, eğer uğraşmakla ise, bu iş, (İlm-ül yakîn)dir. Yok olmaları, uğraşmadan
kendiliğinden ise, çalışmak yolundan kurtulmuş ve ilm sokağından çıkmış olur.
(Fenâ) ile şereflenmiş olur. Bunları söylemek kolay ise de, kavuşmak çok güçdür.
Ancak, Allahü teâlânın nasîb etdiği kimseler kavuşur. (Hakîkat) mertebesindeki
işler dahâ sonra hâsıl olur. Fenâdan sonra, (İsbât) makâmına kavuşulur. İlmden
sonra (Ayn) hâsıl olur. Hakîkatin yanında çalışmanın hiç değeri yokdur. İsbât
etmenin [maksada, hakîkî varlığa kavuşmanın] yanında, (Nefy) etmenin
[mahlûkların bilgisini, düşüncesini kalbden çıkarmanın] hiç i’tibârı yokdur. Çünki,
nefy ederken, mahlûklarla uğraşılmakdadır. İsbât ederken ise, Allahü teâlâdan
başka hiçbirşey yokdur. [(Âlem-i misâl)de] isbât yanında nefy, sonsuz deniz
yanındaki bir damla gibi görünüyor. Nefy ve isbât hâsıl olunca, (Vilâyet-i hâssa)ya
kavuşulur. Vilâyet-i hâssadan sonra, yâ (Urûc) eder, dahâ yükselir, yâhud (Nüzûl)
edip geri döner, alçalır. Urûc ederse, sonra yine nüzûl etmesi lâzımdır. Yâ Rabbî!
Bize ihsân etdiğin nûru artdır! Günâhlarımızı mağfiret et! Sen herşeyi yapabilirsin.
Size ve doğru yolda olanlara ve Muhammed Mustafânın “aleyhissalâtü vesselâm”
izinde olanlara selâm olsun!
Dünyâda, çok şey gelir, câna tatlı,
dostdan konuşmak ammâ, dahâ tatlı.
– 764 –