Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

37 — SÜT KARDEŞLİK
(Nikâye) kitâbının fârisî şerhinde buyuruyor ki, memeden süt emmeğe, (Rıdâ’)
denir. İkibuçuk yaşından küçük çocuk, yabancı bir veyâ birkaç kadından, birer yudum
süt emerse, hanefîde ve mâlikîde, bu kadınlar çocuğun süt annesi olur. Bu kadınların
mahrem akrabâları, çocuğa (Mahrem) ya’nî evlenmeleri harâm olurlar.
Kadının öz birâderi, çocuğun süt dayısı olur. Bu kadına, bu sütün gelmesine sebeb
olan kocası da, süt babası olur. Bu adamın öz birâderi de, süt amcası olur. Fekat
radî’ın mahremleri, süt anneye ve zevcine mahrem olmazlar. Şâfi’î ve hanbelîde,
doyuncıya kadar, ayrı ayrı beş kerre emmezse, süt çocuğu olmaz. İmâm-ı Ebû Yûsüf
ve Muhammed ve Şâfi’î “rahmetullahi teâlâ aleyhim ecma’în”, iki yaşından sonra
süt çocukları olmaz buyurdular. İkibuçuk yaşından sonra emen, hanefî mezhebinin
söz birliği ile, süt çocuğu olmaz. Bu yaşa gelen çocuğu emzirmek zarûrî olmadığı
için, emzirmesi câiz olmaz denildi. Çünki, insan parçasını zarûretsiz kullanmak
harâmdır.
[(Dürr-ül-muhtâr)da diyor ki, (Zarûret olmadıkca insanın bir parçasını kullanmak
harâmdır. Kullanması harâm olan şeyi ilâc olarak yimek ve içmek de câiz değildir).
İbni Âbidîn burasını şöyle açıklıyor: (Kullanılması harâm olan şey, tâhir
ya’nî temiz olsun, necs ya’nî pis olsun, ilâc olarak kullanmak harâmdır. Fekat, hastalığa
iyi geleceği bilinir ise ve ondan başka ilâc yok ise, kullanılmasına izn verilmişdir.
Müctehid olmıyan müslimâna, (Mukallid) denir. Mukallid olanların, müctehidin
sözüne göre hareket etmesi vâcibdir. Delîlini bilmese de, müctehide uyması
lâzımdır). Mütercim fakîrin anladığına göre, ölüm tehlükesi olduğu ve başka çâre
bulunmadığı zemân, kadına ve erkeğe kan vermek câiz olur. Müslimân kanı tercîh
edilmelidir. Libya hükûmetinin büyük müftîsi, Şeyh Tâhir-üz-Zâvî, fetvâsında
diyor ki, (İslâm dîni, sıhhati korumağı ve bedenin selâmetini emr etmekdedir.
Hastaya kan vermek, insânî vazîfedir. Çünki, hayâtı korumak, ba’zan kan verilmesine
bağlı olmakdadır. Kan vermek, süt kardeşliğe sebeb olmaz. Nikâhı bozmaz).
Bu fetvâ, Libyâda çıkan (Hedy-ül-islâmî) mecmû’asının 1973 Nisan sayısında yazılıdır].
Çocuğun, süt anası ve süt babası ile ve bunların anaları, babaları ve kardeşleri
ve çocukları ve her kuşakdan torunları ile evlenmesi, ebedî harâmdır. Bunlarla neseb
ile akrabâ olsaydı, yine evlenemezdi. Bu çocuğun çocukları, bunun süt anası
veyâ süt babası ile evlenemez. Çocuğun zevcesi, çocuğun süt babası ile ve çocuğun
zevci de, çocuğun süt anası ile evlenemez. Aynı kadından emen oğlan ile kız, süt
babaları başka olsa ve başka senelerde emmiş olsalar bile, birbiri ile ve birbirlerinin
çocukları ve torunları ile evlenemez. (Dürer) kitâbının sâhibi “rahmetullahi
teâlâ aleyh” diyor ki, (Öz kardeşinin süt kızı ile evlenmek harâm olduğu gibi,
süt kardeşinin öz kızı ile ve süt kardeşinin süt kızı ile de evlenmek harâmdır). Bir
adam, kendi annesinden süt emen süt kardeşinin anası veyâ kız kardeşi ile evlenebilir.
Fekat, baba bir kardeşinin annesi ile evlenemez. Ya’nî bir kimse, kendi öz
kardeşinin yabancı kadından olan süt kardeşi ile evlenebilir. Bunun gibi baba bir
birâderinin, ana bir kız kardeşi ile de evlenebilir. Bir adam, süt çocuğunun kız kardeşi
ile evlenebilir. Fekat kendi çocuğunun ana bir kardeşi ile evlenemez. Süt babanın
diğer zevceleri ile evlenilmez ve süt oğul zevceleri ile evlenilmez. Bu ikisi
ile, neseb bakımından da evlenilmez. Süt sebebi ile mahrem olanları şu beyt göstermekdedir:
Süt ana baba akrabâsının hepsi,
süt çocuk evlâdı, zevc veyâ zevcesi.
İhtikan, ya’nî kadın sütü ile lavman yapılmakla süt çocuğu olmaz. Kadın sütü
ile pişmiş yemeği yimekle de, süt çocuğu olmaz. Pişmemiş ise, yarıdan çok olun-
– 586 –