Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

ut kapatılıp, üzeri yeni bir yatak çarşafı ile sarılıp, çamaşır ipi ile bağlanır. Bu ip,
tabutu kabre indirirken de işe yarar. Üzerine yeşil ve yazılı örtü konup bunun kenârları
iğnelerle çarşafa rabt edilir. Kadınlarda, bu örtünün baş tarafına üç köşe
yemeni de örtülür. Tabutun, çivisiz, tahtadan geçme olması lâzımdır. Kısa bir
düâ ve hak halâl edildikden sonra, musallâya götürülüp nemâzı kılınır.
Üç dürlü (Şehîd) vardır: 1- Cünüb, hâiz olmıyan, âkıl ve bâlig bir müslimân, zulm
ile, haksız olarak, vurucu veyâ kesici vâsıtalarla öldürülünce ve harbde din düşmanları
ile, Allah için cihâd ederken, düşman tarafından, sulhda âsîler, yol kesiciler,
şehr eşkıyâları, gece hırsız tarafından, herhangi bir vâsıta ile öldürülünce, hemen
ölürlerse veyâ müslimânların ve ehl-i zimmetin cânlarını, mallarını korumak
için olan çarpışma yerinde bulunan ölü üzerinde yara, kan akması gibi öldürülme
alâmetleri görülürse veyâ şehrde öldürülmüş bulunup, kâtili bilinir ve kısâs yapılması
lâzım gelirse, bunlara (Dünyâ ve âhıret şehîdi) ve (Tâm şehîd) denir. Tâm şehîd
yıkanmaz. Kefene sarılmaz. Kefen mikdârından fazla olan elbisesi soyulup, çamaşırı
ile defn olunur. Cenâze nemâzı, Hanefîde kılınır. Şâfi’î mezhebinde kılınmaz.
Âhıretde de şehîd sevâbına kavuşurlar. 2- Allah rızâsı için cihâd yapmağa niyyet
etmeyip, dünyâ kazancı için harb eden, yalnız (Dünyâ şehîdi) olur. Bunlar, yıkanmaz
ve kefenlenmez. Fekat, âhıretde şehîd sevâbına nâil olmazlar. 3- Allah için
olan cihâdın hâzırlığı ta’lîmlerinde ölürse, zulm ile öldürülünce veyâ cihâdda ve
eşkıyâ, âsî, yol kesici, gece hırsız savaşında yaralanınca, hemen ölmez, bir nemâz
vakti çıkıncaya kadar aklı başında kalır veyâ başka yere götürülüp orada ölürse veyâ
cünüb, hâiz iseler, yalnız (Âhıret şehîdi) olurlar. Bunlar yıkanır ve kefenlenirler.
Had, ta’zîr, kısâs cezâları ile öldürülenler [kurşuna dizilenler, i’dâm edilenler]
ve hayvan tarafından öldürülenler de yıkanırlar.
Boğularak, yanarak, garîb, kimsesiz olarak, dıvâr ve enkâz altında kalarak
ölenler ve ishâlden, tâ’ûndan [sârî hastalıklardan], lohusalıkda, sar’a hastalığında,
Cum’a gecesinde ve gününde, din bilgilerini öğrenmekde, öğretmekde ve yaymakda
iken ölenler ve âşık olup, aşkını, iffetini, nâmûsunu saklarken ölenler, zulm ile
habs olunup ölenler, Allah rızâsı için müezzinlik yaparken, islâmiyyete uygun ticâret
yaparken, çoluk çocuğuna din bilgisi öğretirken ve ibâdet yapmaları için çalışırken
vefât edenler, hergün yirmibeş kerre (Allahümme bârik lî filmevt ve fî-mâ
ba’d-el-mevt) okuyanlar, Duhâ ya’nî kuşluk nemâzı kılanlar, her ay üç gün oruc
tutanlar, yolculukda da vitr nemâzını terk etmiyenler, ölüm hastalığında, kırk
kerre (Lâ ilâhe illâ ente sübhâneke innî küntü min-ez-zâlimîn) okuyanlar, her gece
Yasîn okuyanlar, abdestli olarak yatanlar, devâmlı olarak mudârâ edenler
[ya’nî dîni korumak için dünyâlık verenler], gıdâ maddeleri getirip ucuza satanlar,
soğukda gusl abdesti alınca hastalanıp ölenler, her sabâh veyâ akşam devâmlı olarak
üç kerre (E’ûzü billâhissemî’il’alîmi mineş-şeytânirracîm) ile (Haşr) sûresinin
sonunu [Hüvallahüllezî..yi] okuyanlar (Âhıret şehîdi) olurlar. [Hiç harâm lokma
yimemiş, (Takvâ ehli) çürümez. Başka sebeble çürümemenin, şehîdlik ile alâkası
yokdur.]
Mâlikî âlimlerinden Alî Echürî diyor ki, (Yol kesici haydûd, suda boğulursa ve
çaldığı at üzerinde cihâd ederken öldürülen kimse ve bir odada günâh işliyenler üzerine
ev çökse, bunların hepsi şehîd olur. Çünki, günâh sebebi ile ölenler şehîd olmaz.
Günâh işlerken, şehîdliğe sebeb olan bir sebeble ölürse, Âhıret şehîdi olur ve
günâhının cezâsını da yüklenir. Bunun gibi, şerâb içip çatlayan şehîd olmaz. Fekat
şerâb içip, serhoş hâlde iken, zulm ile öldürülen kimse şehîd olur. Çünki, şerâbdan
ölmemiş, başka sebeble ölmüşdür. Fekat, şerâb günâhını da yüklenir.). Bunlar İbni
Âbidînde yazılıdır. İbni Nüceymin (Eşbâh) kitâbının şârihlerinden Hayreddîn-i
Remlînin ve Müeyyed zâde Abdürrahmân efendinin “rahmetullahi teâlâ
aleyhim” Fetâvâlarında da diyor ki, (Şerâb içen kimse, serhoş iken öldürülse, şehîd
olur. Şerâb içmek büyük günâhdır. Fekat şehîd olmağa mâni’ olmaz).
– 998 –