Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

kiyye mektebi [siyâsal bilgiler okulu] mecelle [hukûk] mu’allimi idi. 1316 [m.
1898] da, Bağdâdın Süleymâniyye kazâsında vefât etdi. 305, 535, 823, 865.
141 — ATTİLÂ: (Kâmûs-ül a’lâm)da diyor ki, (Orta çağlarda, Avrupayı basan
vahşî Hunların reîsi idi. Mîlâdın [432] senesinde idâreyi ele aldı. Çok zâlim ve kan
dökücü bir kumandan idi. [451] de Galyaya, ya’nî Fransaya girdi. [453] de içki içerken
öldü. Allahın gadabı denirdi). 431, 532, 533, 1135.
142 — AYNÎ “rahmetullahi teâlâ aleyh”: (Buhârî) şârihidir. Bedreddîn Mahmûd
bin Ahmeddir. (Hidâye şerhı) ve (Akd-ül-cümân) adındaki ondokuz cild târîhi
ve (Keşf-ül-lisân) adındaki İbni Hişâm şerhı meşhûrdur. 760 [m. 1359] da Ayntâbda
tevellüd, 855 [m. 1451] de Kâhirede kâdî iken vefât etdi. 738, 872, 1114.
143 — AYNÜLKUDÂT HEMEDÂNÎ: Sôfiyyedendir. İmâm-ı Gazâlî ile sohbet
etmişdir. 533 [m. 1138] de vefât etdi.
144 — ÂZER: İbrâhîm aleyhisselâmın amcası ve üvey babası idi. Kâfir idi. İbrâhîm
aleyhisselâmın kendi babası Târuh idi. 375, 387, 389, 390, 391, 1118, 1182.
145 — BÂBÂ ÂBRİZ “rahmetullahi teâlâ aleyh”: (Reşehât) kitâbında diyor ki,
(Ubeydüllah-i Ahrâr hazretlerinin dedelerinden Ömer Dağistânî, Hasen-i Bulgârînin,
bu da Muhammed Râzînin, bu da Hasen-i Sekânın, bu da Ebünnecîb-i Sühreverdînin
talebesidir. Bâbâ Âbriz, şeyh Ömerin talebesi olup, çok kerâmetleri görülmüşdür.)
745.
146 — BÂBERTÎ “rahmetullahi teâlâ aleyh”: Altıyüzkırkyedinci [647] sırada,
Muhammed bin Mahmûd Bâbertî ismine bakınız!
147 — BÂBÜR ŞÂH “rahmetullahi teâlâ aleyh”: Emîr Tîmûr Gürgân hânın oğlu
olan Esterâbâd fâtihi Mîrân şâhın torunu sultân Ebû Sa’îdin torunudur. Sultân
Ebû Sa’îd, Ubeydüllah Ahrârın düâsını almışdı. Bâbür, 888 [m. 1482] de tevellüd,
933 [m. 1526] de Hindistânı alıp büyük bir islâm devleti kurdu. Bu devlet 1274 [m.
1858] senesinde ingilizlerin işgâline kadar, 342 sene sürdü. 937 [m. 1530] de vefât
etdi. Kâbildedir. Âlim, âdil ve edîb idi. Hayâtını kendi yazdı. (Tüzük Bâbürî) dediği
bu kitâbı, Ekber şâh zemanında Çagatay dilinden fârisîye, sonra ingilizceye
terceme ve neşr edildi. Bâbürün kurduğu (Tîmûr oğulları) veyâ (Gürgâniyye) devletinin
onyedi hükümdârı vardır. 1097.
148 — BACON: İngilterenin büyük fizikcisi idi. Fransisken tarîkatinde papas
idi. 610 [m. 1214] da tevellüd, 691 [m. 1292] de vefât etdi. 27.
149 — BÂKÂNÎ “rahmetullahi teâlâ aleyh”: Nûreddîn Mahmûd Bâkânî Kâdirî,
Hanefî fıkh âlimidir. Dokuzyüzseksenyedi 987 [m. 1579] de vefât etmiş olan allâme
şeyh-ul-islâm Muhammed Behnesînin talebesidir. (Mecrel-enhür) adındaki
(Mültekâ) şerhı çok kıymetlidir. Bu şerhıni dokuzyüzdoksanbeş 995 [m. 1577] de
temâmlamışdır. (Risâletü-fişşürût-is-salât-il-cum’a) ve (Şerh-ün-nikâye-muhtasaril-vikâye)
kitâbları da vardır. 1003 [m. 1594] senesinde vefât etdi. 269, 1084.
150 — BÂKÎ EFENDİ “rahmetullahi teâlâ aleyh”: Mahmûd Abdülbâkî efendi,
hem şâ’ir, hem âlim idi. 933 [m. 1526] de tevellüd, 1008 [m. 1600] de vefât etdi.
Edirnekapıdadır. Nişâncı pâşayı cedîd yanında (Bâkî efendi mescidi)ni yapdırdı.
Kâdîasker iken vefât eyledi. Önce sarâc çırağı idi. Sonra ilm adamı oldu. Müderrislik
yapdı. Hazret-i Hâlid bin Zeydin bildirdiği hadîs-i şerîfleri toplamışdır.
374.
151 — BARNABAS: Pâkistânda çıkan (Müslimmerks) mecmû’ası 1393 [m. 1973]
târîhli nüshasında diyor ki: (Joseph Barnabas, Kıbrısda doğdu. Yehûdî idi. Îsâ aleyhisselâma
îmân etdi. Eshâbından oldu. Fekat oniki Havârîsinden olup olmadığı belli
değildir. Îsâ aleyhisselâma inandığı ve çok sevdiği için, Havârîler, ona (Barnabas)
ismini verdiler. Fransızlar (Saint Barnabe) diyorlar. 11 Hazîranda yortusunu
yapıyorlar. Yunan felsefesine saplanmış olan Bolüs, buna yanaşdı. Yıkıcı fikrleri-
– 1079 –