Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

Tenbîh edici (sinirleri harekete getirici) gıdâlar, bahârât, biber, turşu, çay,
kahve, konserve etleri, mayalanmış peynir yasakdır. Hazmı kolay şeyler yimelidir.
Akşam yemeği yalnız su ve ıhlamur olmalıdır. Belladonlu, kâfûrîli ilâc alınır.
Çocukların gece idrâr yapması, rûhî, asabî hastalıkdır. Büyüklerin idrâr kaçırması
[Silis-ülbevl], bir hastalık değildir. Başka bir hastalığın alâmetidir. İdrâr kaçırmağa
karşı, kıssâ ya’nî hiyârı suda kaynatıp suyu içilir. Hiyâr çekirdeği veyâ reyhan,
ya’nî fesleğen tohumu da böyledir. Meşe palamutu toz edilip, hergün bir kaşık
alınır. Sabâh aç karna nohud kadar günnük veyâ sarmısak yâhud kimyon, soğuk
su ile yutmalıdır. Birinci kısmda, 52. ci madde sonuna bakınız!
35 — TÜBERKÜLOZ (Verem): Veremlilere, hem besleyici, hem de za’îflemeği
önleyici şeyler verilmelidir. Fazla doyurmak doğru değildir. Mi’de ve bağırsakları
bozulur. Karaciğer, böbrek gibi uzvlar yıpranır. Hasta zemânla veyâ sür’atle
zehrlenir. Zehrlenme ise, nefes darlığı, hazmsızlıkdan albüminüri, karaciğer şişmesi,
tansiyon yükselmesi, kan tükürmesi gibi şeylere sebeb olur.
Bugün (Pirampicine) veyâ (İsoniozide) ihtivâ eden müstahzarlar ve (Cyclocérine
Roche) tabletleri ve (İso-Benzacyl Wander) komprimeleri veremi tedâvî etmekdedir.
Bu hablar, tabîbin ta’rîfine göre, dikkatle yutulunca ve aşağıda yazılı perhîz
yapılınca, verem hastalığı temâmen geçmekdedir. (Streptomycine) de iyi gelmekdedir.
Vereme yakalanmamak için, (B.C.G.) aşısı ile aşılanmalıdır. Bacille de
Calmette et Guérine kelimelerinin ilk harfi ile gösterilen bu aşı, yeni doğan çocuğa
yapıldığı gibi, tüberkülin deneyi yapılarak, negatif bulunan büyüklere de yapılır.
Tüberkülin deneyi, çiçek aşısı gibi kola yapılır. Kızarır, kabuklanırsa, pozitif
demekdir. Bu kimseye aşı yapılmaz. Grip ve tüberkülozda öksürüğü kesmek için
(Lüdikodin) veyâ (Perebron) şurubları veyâ habları iyi gelmekdedir.
Herşey verilir. Fekat aşırı verilmez. İştihâsı olduğu kadar yimeli, kendini zorlamamalıdır.
Kolesterini bol lipoid yağları yimelidir. Kolesterin maddeleri, verem
basillerini ve toksinlerini çok iyi tahrîb etmekdedir.
Damar sertliği, bunun aksinedir. Onlara kolesterin vermemelidir.
Verilecek şeyler: Beyin ve karaciğerde çok kolesterinli lipoid vardır. Yumurta
sarısı da böyle ise de, kabz yapar. Az vermelidir (günde iki, üç yumurta kâfîdir).
Fazlası, zehrlenme yapabilir. Sütde de lipoid vardır. Bunu da, fazla vermemeli, yemeklerde
su yerine içmemelidir. Yemekden uzak zemânda içilir.
Balık tohumu ve havyarda, yağlı balıkda çok lipoid vardır. Bunları yimelidir. Balık
yağı çok kıymetli gıdâlarıdır.
Hayvan yağlarında lipoid azdır. Kolesterinleri de azdır. Hazmları güç olur.
Et çok lâzımdır. Büyük hayvan kırmızı eti, tâze olarak verilmelidir. Genc ve beyâz
etler sonra gelir. Kümes hayvanları yinir. Av hayvanları yimemelidir. Et suyu
fâidelidir. İçinde ma’den bileşikleri çokdur.
Ciğerci etleri, dalak, ciğer, böbrek çok lipoidlidir. Sık sık verilmelidir.
Haşlama et, ancak iştihâsı olmıyan hastalara verilmelidir. Başka şey yiyebilenlere
verilmemelidir.
Hamur işi, nohud, mercimek, fasulye, bakla, kestane iyidir. Azot, fosfor ve
karbon gaybını telâfî ederler. Bunların kurusunu vermek çok fâidelidir.
Yeşil sebzeler, kabzlığı önler ve kalsium verir. Bunlarda manganez ve çelik de
bulunduğundan kireç te’min eder ve kan yapımına yardım ederler.
Çok ekşi olmıyan bütün meyveler serbestdir. Az çay verilir. Veremlilerin karaciğeri
ârızalı olduğundan, bunlara da alkollü içki vermemelidir.
Kan tükürenlere perhîz - Tansiyonu yüksek ve kanlı olanlara ve az kan tükürenlere
et az verilir. Yumurta, beyn ve ciğerci etleri de, bunlara az verilmelidir. Böyle,
artritik kimselerin lipoide çok ihtiyâcı yokdur. Bunlara dahâ çok, kuru sebze verilir.
Ateşi olmıyanlara yalnız sebze ve az süt verilir. Ateşli olanlara, sebze suyu, sebze
çorbası ve süt verilir. Ateş azalınca, patates ve meyve kompostosu verilir.
– 672 –