Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

95 — ÂİŞE HANIM: Hüseyn Hilmi Işıkın vâlidesidir. 1374 [m. 1954] de vefât
etdi. Ankarada Bağlûmdadır.
96 — AKKERMÂNÎ “rahmetullahi teâlâ aleyh”: Muhammed bin Mustafâ
1174 [m. 1760] de Mekke-i mükerremede kâdî iken vefât etdi. Akkermân, Karadeniz
sâhilinde Dinyester nehri yakınındadır. Çok kitâb yazdı. 698, 701.
97 — AKREME (yâhud İkrime) “radıyallahü anh”: Resûlullahın en büyük
düşmanı olan Ebû Cehlin oğludur. Önceden, babası gibi düşman idi. Mekke feth
edildiği gün öldürülmesi emr olunan sekiz erkek ile dört kadından biri idi. Gemiye
binip Yemene kaçdı. Yolda fırtına çıkıp gemi batıyordu. (Kurtulursak, Resûlullahın
ayaklarına kapanacağım) diye niyyet etdi. Kurtuldular. Yemende müslimân
oldu. Zevcesi ve amcasının kızı olan Ümm-ül-Hakîm bint-il Hâris dahâ önce
müslimân olmuşdu. Medînede onun için emân aldı. Yemene gidip, (İnsanların
en halîmi ve kerîmi olan zât tarafından sana emân getirdim) dedi. Müslimân oldukdan
sonra, Eshâb-ı kirâmın kahramânlarından oldu. Ummanda, Yemende cihâd
edip, 13 [m. 634] senesinde, Yermük muhârebesinde şehîd oldu. 383, 1090.
98 — AKŞEMSEDDÎN “rahmetullahi teâlâ aleyh”: Muhammed bin Hamza, Şihâbüddîn-i
Sühreverdî neslindendir. Şâmda tevellüd etmişdir. Hâcı Bayram-ı velînin
halîfesi olup, Göynükde yerleşdi. İstanbulun fethinde bulunup, hazret-i Hâlidin
kabrini keşf etdi. 864 [m. 1460] de Göynükde, ya’nî Torbalıda vefât etdi. (Risâlet-ün-nûriyye)
ve (Maddet-ül-hayât) kitâbları vardır. İstanbulda, Hırka-i şerîf
câmi’i civârında mescidi ve sübyan mektebi ve mahallesi vardır. 1092.
99 — ALÂÜDDEVLE “rahmetullahi teâlâ aleyh”: Rükneddîn Ahmed, Semnân
pâdişâhının oğludur. Tesavvufa intisâb etdi. Kübreviyye tarîkatinde kemâle
geldi. 659 [m. 1260] da Semnânda tevellüd, 736 [m. 1335] senesinde vefât etdi. Sofî
Âbâd şehrindedir. 112, 768, 936, 1016, 1076. [(Mesmû’ât)da sahîfe 110.]
100 — ALÂ’ÜDDÎN-İ ATTÂR: Muhammed bin Muhammed Buhârî, Muhammed
Behâ-üddîn-i Buhârî hazretlerinin dâmâdı ve talebesi idi. Zemânının
kutb-i irşâdı idi. Buhâranın Cağanyân nâhiyesinde sekizyüziki 802 [m. 1400] de vefât
etdi.(Evliyânın kabrlerini ziyâret etmenin te’sîri çokdur. Rûhlarına teveccüh
etmek dahâ fâidelidir) buyururdu. Abdülganî Nablüsînin, bunun mubârek rûhundan
çok feyz aldığı (İrgâmül-merîd) de yazılıdır. Büyük âlim Seyyid Şerîf-i Cürcânî
diyor ki, (Alâüddîn-i Attâr hazretlerinin sohbetine kavuşunca, Rabbimi tanıyabildim).
458, 480, 969, 1061, 1098, 1137, 1163, 1171, 1185, 1190.
101 — ALÂ’ÜDDÎN-İ BAĞDÂDÎ “rahmetullahi teâlâ aleyh”: Alî bin Muhammed,
Şâfi’î fıkh ve tefsîr âlimidir. [678] de Bağdâdda tevellüd, 741 [m. 1340] senesinde
Halebde vefât etdi. (Hâzin) tefsîrini yazmışdır. 418.
102 — ALÂ’ÜDDÎN-İ HASKEFÎ: Muhammed bin Alî, [1021] de Haskefde tevellüd,
1088 [m. 1677] de vefât etdi. Şâm müftîsi idi. (Dürr-ül-muhtâr) kitâbına İbni
Âbidîn, Burhâneddîn İbrâhîm bin Mustafâ Halebî ve Ahmed Tahtâvî hâşiyeler
yapmışlardır. 292, 299, 318, 392, 612, 723, 855, 872, 1010, 1020, 1025, 1109.
103 — ALB ARSLAN “rahmetullahi teâlâ aleyh”: Muhammed bin Dâvüd 425
[m. 1033] de tevellüd etdi. Selçûkî sultânlarının ikincisidir. 455 [m. 1063] de amcası
Tuğrul beğ vefât edince, tahta çıkdı. İstanbul imperatoru Diyojenin ordusunu Malazgirdde
[463] hicrî, [1071] mîlâdî yılında mağlûb etdi. Rey şehrindeki Selçûkî devleti,
429 [m. 1037] dan 590 [m. 1193] senesine kadar devâm etdi. Konyadaki Selçûkîler
477 [m. 1083] den 699 [m. 1299] a kadar devâm etdi. 533, 1107, 1134, 1157.
104 — ALEKSANDRUS: Mîlâdın [325]. ci senesinde büyük Kostantinin İznikde
topladığı üçyüzonsekiz papasın başkanı idi. İskenderiyye patrîki idi. [Bu ism,
(Fâideli Bilgiler) kitâbındadır.]
105 — ÂLEMGÎR “rahmetullahi teâlâ aleyh”: Muhammed Evrenkzîb, Şâhcihâ-
– 1074 –