Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

vâları güzel idi. Şimdi şeytân onları doğru yoldan sapdırdı) buyurdu. Sonra, şeyh
Haydarın şî’î olduğu haberi geldi. 61, 500, 502, 504, 515, 1103, 1167.
863 — ŞÂH SULTÂN “rahmetullahi teâlâ aleyhinne”: Osmânlı pâdişâhlarından,
birinci Selîm hânın ve birinci Süleymân hânın ve üçüncü Mustafâ hânın kızlarıdır.
Selîm hân ve Süleymân hân ismlerine bakınız! 1167, 1173.
864 — ŞÂH VELİYYULLAH-I DEHLEVÎ “rahmetullahi teâlâ aleyh”: Ahmed
bin Abdürrahîm, 1114 [m. 1702] de Delhîde tevellüd, 1176 [m. 1762] da Delhîde
vefât etdi. Babası, hazret-i Ömer, vâlidesi hazret-i Alî soyundandır. Mevdûdînin
yazdığı gibi, mezhebsiz değildir. Ehl-i sünnet âlimi idi. (Fâideli Bilgiler) kitâbına
bakınız! Büyük Velî, Mazher-i Cân-ı Cânân buyurdu ki, (Şâh Velîyyullah derin hadîs
âlimidir. Ma’rifet esrârının tahkîkinde ve ilmin inceliklerini bildirmekde, yeni
bir çığır açmışdır. Bütün bu bilgileri ve üstünlükleri ile birlikde, doğru yolun âlimlerindendir.)
Çok kitâb yazdı. Eserleri Pâkistânda yeniden basılmakdadır. Şî’îlere
karşı (Kurretül ayneyn fî tafdîl-i şeyhayn) ve (İzâle-tül hafâ an hilâfet-il-hulefâ)
kitâblarından birincisi türkçe kısaltılarak (Müslimânların iki gözbebeği) adı ile
(Eshâb-ı kirâm) kitâbının içinde, 1394 [m. 1974] de İstanbulda neşr edilmişdir.
Şâh Veliyyullah-ı Dehlevînin dört oğlu oldu. Birincisi, Şâh Abdül’Azîz [1159-
1239] olup, hâl tercemesi altıncı sırada bildirilmişdir. Bunun kızının oğlu Muhammed
İshak bin Muhammed Efdal, Nezîr Hüseyn Dehlevînin hocasıdır. (1262
[m. 1845]). (Mesâil-i erba’în) kitâbı, vehhâbî olduğunu gösteriyor. Şâh Refî’uddîn
(1163-1233) ile Şâh Abdülkâdir (vefâtı 1230) de büyük âlim idiler. Dördüncü oğlu
Şâh Abdülganî (vefâtı 1227) genç iken vefât etdi. Bunun oğlu Şâh İsmâ’îl 1195
[m. 1781] de Delhîde tevellüd etdi. Büyük ehl-i sünnet âlimi olan dedesinin yolundan
ayrılarak vehhâbî oldu. Vehhâbîlik inançlarının Hindistânda yayılmasına önderlik
yapdı. Bu fitnenin başı olan Muhammed bin Abdülvehhâb-ı Necdînin (Kitâb-üt-tevhîd)ini
urdu diline terceme ederek (Takviyet-ül îmân) ismi ile basdırdı.
Böylece, vehhâbîliğin Hindistânda yayılmasına önayak oldu. 1396 [m. 1976] da Pakistânda,
fârisîye terceme edilip, (Takvîm-ül beyân) ismi ile basdırıldı. (Sırât-ı müstekîm)
ve başka kitâblar da neşr etdi ise de, ehl-i sünnet âlimlerinin “rahmetullahi
teâlâ aleyhim ecma’în” reddiyyeleri karşısında, 1243 [m. 1828] senesinde Pişâvur
şehrine kaçdı. Müslimânlara önder olmak düşüncesi ile, orada Sîh (Sikhs)lere
cihâd i’lân etdi. Çok müslimânın telef olmasına sebeb oldu. Kendisi de bu
harbde, 1246 [m. 1831] târîhinde öldürüldü. Dedesinin şöhretine aldanarak, bunun
tuzağına düşmüş olanlardan Abdüllah-ı Gaznevî ve Nezîr Hüseyn Dehlevî ve
Muhammed Sıddık Hasen hân Pühüvâlî ve Reşîd Ahmed Kenkühî ve Diyobend
şehrindeki medresenin ba’zı hocaları, vehhâbîliğe kendi düşüncelerini de karışdırıp,
kitâblar neşr ederek, Hindistânda vehhâbîlik ismi altında, yeni bir çığır açdılar.
Vehhâbîler, islâmiyyeti içerden yıkmak için ve sapık düşüncelerini bütün islâm
memleketlerine yaymak için, şimdi (Râbıtat-ül-âlem-il-islâmî) teşkîlâtı te’sîs
etdiler. Her memleketde, bilhâssa Afrikada câhil din adamlarını aldatarak satın
alıyorlar. Bu din adamları, bunların sapık kitâblarını kendi dillerine terceme edip
parasız dağıtıyorlar. Böylece, islâmiyyetin kal’ası olan, Ehl-i sünnet mezhebini içerden
yıkmağa çalışarak islâm düşmanlarının ekmeklerine yağ sürüyorlar. 165, 263,
467, 1059, 1073, 1134, 1168, 1184, 1194.
865 — ŞÂHZÂDE SULTÂN MUHAMMED “rahmetullahi teâlâ aleyh”: Kânûnî
sultân Süleymânın oğludur. 949 [m. 1541] da vefât etdi. Sultân Süleymân, bunun
adına Şâhzâde câmi’ini yapdı. Câmi’ 955 [m. 1547] de temâm oldu. Câmi’ yanındaki
türbesindedir. Bu türbede, sağında birâderi Cihângir sultân, sol yanında da kızı
Hümâ şâh sultân yatmakdadır. Şâhzade Cihângîr Halebde 960 [m. 1552] da vefât edip
İstanbula getirildi. Babası, bunun için Beyoğlunda Cihângîr câmi’ini yapdırdı. 1173.
866 — ŞARL: Fransa, Almanya, İngiltere, İsveç, Napoli, Sicilya, Navara ve Sardenya
kralları arasında çok Charle vardır. Fransadaki onbir Şarl şunlardır:
– 1176 –