Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

mazsa, ayakda durabilse bile, oturarak yerde îmâ ile kılar. Ya’nî yere oturarak kılıp,
rükü’ için biraz, secde için ise, dahâ çok eğilir. Secde için eğilmesi, rükü’ için
eğilmesinden dahâ çok olmazsa, nemâzı sahîh olmaz. Kendisi veyâ başkası birşey
kaldırıp, bunun üstüne secde ederse, nemâzı sahîh olur ise de, tahrîmen mekrûh
olur. Bu şey, rükü’ için eğilmesinden alçak olmazsa, nemâzı sahîh olmaz). 274. cü
sahîfeye bakınız!
KIRÂET: Kırâet, ağız ile okumak demekdir. Kendi kulakları işitecek kadar sesli
okumağa, (hafî okumak) denir. Yanında olan kimselerin de işitecekleri kadar
sesli okumağa, (cehrî) ya’nî yüksek sesle okumak denir. [Elmalılı Hamdi tefsîrinde
diyor ki, (Mizmârdan, ya’nî ses çıkaran âletden, teypden, hoparlörden çıkan
sese okumak denmez, zırlamak denir). Bu seslerle okunan ezân ve nemâz sahîh
olmaz. Hem de günâh olur.] Sünnetlerin ve vitrin her rek’atinde ve yalnız kılarken
farzların iki rek’atinde, ayakda, Kur’ân-ı kerîmden bir âyet okumak farzdır.
Kısa sûre okumak dahâ sevâbdır. Kırâet olarak, buralarda Fâtiha okumak ve sünnetlerin
ve vitr nemâzının her rek’atinde ve farzların iki rek’atinde Fâtihadan başka
bir de, sûre veyâ üç âyet okumak, vâcibdir. Farzlarda Fâtihayı ve sûreyi ilk iki
rek’atde okumak vâcib veyâ sünnetdir. Fâtihayı sûreden önce okumak da, ayrıca
vâcibdir. Fâtihayı her rek’atde bir kerre okumak da vâcibdir. Bu beş vâcibden
biri unutulursa, secde-i sehv yapmak lâzım gelir. Farzların üçüncü ve dördüncü
rek’atlerinde imâmın ve yalnız kılanın Fâtiha okuması sünnet olması dahâ kuvvetlidir.
Zamm-ı sûre de okursa veyâ hiçbirşey okumasa da olur. (İbni Âbidîn, sahîfe
343). Doğru okumıyan için 67. ci maddeye bakınız! Diğer üç mezhebde, her
nemâzda ve her rek’atde Fâtiha okumak farzdır.
Müsâfire uyan mukîm kimse, imâm ikinci rek’atde selâm verince, kalkıp iki rek’at
dahâ kılarken, kırâet etmez. Ya’nî, Fâtihayı ve sûreyi okumaz. İmâm arkasında kılar
gibi, ayakda, birşey okumaz. (Câmi’ur-rümûz) yetmişüçüncü sahîfede ve (Tâtârhâniyye)de
yüzaltıncı sahîfede diyorlar ki, (Âlimlerin bir kısmı, müsâfir arkasında
kılan mukîm, üçüncü ve dördüncü rek’atlerde kırâet etmez, ya’nî birşey okumaz
dedi. Şemsül eimme Abdül’azîz Halvânî ve başka âlimler, kırâet eder dedi. O
hâlde, ihtiyât ederek, okuması dahâ iyi olur). Kıyâm, kırâet mahalli olduğundan,
okumanın zararı yokdur. (Halebî-yi kebîr) sonunda diyor ki, (Diş ağrısını kesen
ilâc, okumağa mâni’ oluyorsa ve vaktin sonu ise, imâma uyar. İmâm bulamazsa,
okumadan kılar). Çünki, ağrı meşakkat olup, zarûrî hâsıl olmuşdur.
Kırâetde, Kur’ân-ı kerîmin tercemesini okumak câiz değildir.
İbni Âbidîn “rahmetullahi teâlâ aleyh” üçyüzaltmışdördüncü sahîfede diyor ki,
imâmın Cum’a ve bayram nemâzlarından başka her nemâzda, birinci rek’atde, ikinci
rek’atde okuduğunun iki misli uzun okuması sünnetdir. Yalnız kılan, her rek’atde
aynı mikdârda okuyabilir. Her nemâzda, ikinci rek’atde, birinciden üç âyet uzun
okumak mekrûhdur. İmâmın aynı nemâzların aynı rek’atlerinde, aynı âyetleri okumağı
âdet edinmesi mekrûhdur. Yalnız kılanlar için de her nemâz için böyledir denildi.
Arasıra başka âyet de okumalıdır. Birinci rek’atde okuduğunu, ikinci rek’atde
de okumak tenzîhen mekrûhdur. Birincide Kul’e’ûzü bi-Rabbin-nâs okursa,
ikincide tekrâr okur. Çünki, tersine okumak, dahâ kerîhdir. İkincide, birincideki âyetin
devâmını okumak efdaldir. İkincide, birinci rek’atde okuduğundan sonraki bir
kısa sûreyi atlıyarak, dahâ sonrakini okumak mekrûhdur. Bir rek’atde, sıra ile birkaç
sûre okumak mekrûh değil ise de, bir sûre okumak efdaldir. İkincide, birincide
okuduğundan önceki âyetleri veyâ sûreleri okumak mekrûhdur. Kur’ân-ı kerîmi mushafdaki
sıra ile okumak, her zemân vâcibdir. Hatm indirirken, Kul’e’ûzüleri okudukdan
sonra, hemen Fâtiha ve Bekara sûresi başından beş âyet okumak çok sevâbdır.
Bir kısa sûre kadar üç âyet okumak, bir uzun âyet okumakdan efdaldir.
RÜKÜ’: Sûreden sonra, tekbîr getirerek rükü’a eğilir. Rükü’da, erkekler parmak-
– 216 –