Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

limler alâmeti bulunan, onların kıyâfetini taşıyanlardır. Ellerindeki malın halâl olduğu
bilinmedikce, bunlarla alış veriş etmemelidir.
Altıncı kısm — Zâlim kıyâfeti bulunmıyan, fekat fısk alâmeti bulunan kimselerdir.
Meselâ, ipek elbise giyer, altın yüzük veyâ sâat gibi harâm kullanır. İçki içer.
Yabancı kadınlarla konuşur. Yapdıklarının günâh olduğuna inanıyor, kendilerini
suçlu biliyorlarsa, bunlarla mu’âmele harâm olmaz. Çünki, günâh işlemekle malları
harâm olmaz. Ancak, günâhdan kaçmıyan, harâm maldan da kaçınmaz denilirse
de, bu düşünce ile, malına harâm denilemez. Zâten, kimse günâhsız değildir.
Günâh işleyip de, kul hakkından korkanlar çokdur.
[Halâli, harâmı ayırd etmiyen, farzı yapmağa, harâmdan kaçınmağa ehemmiyyet
vermiyen mürted [Allaha düşman] olur. Bununla alış veriş edilmez. Malı, mülkü,
onun olmaz. Nikâhı sahîh olmaz. Müslimânlardan, mîrâs alamaz. Kelime-i şehâdet
getirse, nemâz kılsa, ben müslimânım dese de, müslimân olmaz. Bu sözlerine
ve ibâdetlerine inanılmaz. Dinden çıkmasına sebeb olan şeye pişmân olması, buna
tevbe etmesi lâzımdır. (Dürr-ül-muhtâr) sâhibi “rahmetullahi teâlâ aleyh” diyor
ki, karı koca mürted olup, Dâr-ül-harbe [ya’nî Amerika gibi, kâfir memleketine
gidip] yerleşseler, orada çocukları ve torunları olsa, hepsini esîr alsak, kendileri
ve çocukları müslimân olmağa zorlanır. Kadın ve çocukları öldürülmez. Torunları
ise esîr edilir. Çünki, çocukları, babaları gibi mürteddir. Torunları, dedeye tâbi’
olmaz. Kâfir oğlu kâfir gibi olurlar].
İşte, buna göre alış veriş etmek lâzımdır. Bunlara dikkat etdiği hâlde harâma düşen
kimse, günâhlı olmaz. Nitekim, necâsetle kılınan nemâz kabûl olmaz. Fekat,
necâset olup da, bilmese kabûl olur. Necâset olduğunu nemâzdan sonra anlasa, kazâ
etmek lâzım gelmez de demişlerdir. Resûlullah “sallallahü aleyhi ve sellem”, nemâz
içinde, na’lınını çıkardı. (Cebrâîl) “aleyhisselâm”, (Na’lının kirli olduğunu haber
verdi) buyurdu ve nemâzı kazâ etmedi.
(Bu maldan kaçınmak lâzım değilse de, kıymetli vera’dır) dediğimiz yerlerde,
bu malı nereden aldın demek câiz olur. Fekat, sorunca o kimse incinirse, sormak
harâm olur. Çünki vera’, ihtiyâtlı olmakdır. Müslimânı incitmek ise harâmdır. O
hâlde, güzellikle sormalı. İkrâm ediyorsa, bir behâne ile yimemelidir. Çâresiz kalırsa,
incitmemek için yimelidir. Başkasına da sormamalıdır. Çünki, kendisi işitirse
dahâ çok üzülür. Tecessüs ve gıybet ve sû’i zan olur ki, hepsi harâmdır. İhtiyâtlı
davranmak için halâl olmazlar. Resûlullah “sallallahü aleyhi ve sellem” müsâfir
olduğu zemân, ne verseler kabûl buyururdu. Nerden aldınız diye sormazdı. Hediyye
de kabûl eder, sormazdı. Ancak şübheli olduğu meydânda ise, meselâ, Medîne-i
münevvereye yeni teşrîf buyurduğu zemân, getirdikleri şeylere, hediyye mi,
sadaka mı diye sorardı. Çünki, o zemân şübheli idi. Sorunca, kimse incinmezdi.
Bir yerde, yağma edilmiş, çalınmış şeyler ve hayvânlar satılıyorsa, çoğunun
harâm olduğunu bilen kimse, buradan birşey satın almamalıdır. Eğer ihtiyâcı
çoksa, nereden aldın diye sormalı. Halâlden olduğu anlaşılanı almalıdır. Çoğunun
harâm olmadığı biliniyorsa, sormadan almak câiz ise de, sormak vera’ olur.
İnsan necâsetini yalnız başına satmak ve insandan ayrılan herşeyi satmak harâmdır.
Hepsini gömmek lâzımdır. İnsan necâsetini yalnız başına da kullanmak câiz
değildir. Toprak veyâ başka şeyle karışık satmak ve kullanmak sahîhdir. Hayvân
gübresi, yalnız olarak da satılır ve kullanılır. Diğer üç mezheb imâmı “rahmetullahi
teâlâ aleyhim ecma’în” hayvan gübresi satmak da câiz değildir dedi.
Mekke-i mükerreme şehrinde, binâ, arsa, tarla satmak câizdir. Bunun gibi, bir
kimsenin vakf erâzî üzerine yapdığı binâ mülkü olur. Bunu satması câiz olur.
Mekkedeki binâları hac zemânında, hâcılara kirâya vermek harâmdır. Onlara
ücretsiz olarak ikrâm olunur. (Bedâyı’)de, beşinci cild, 146. cı sahîfede diyor ki,
(Mekkedeki evleri, hac zemânında, hâcılara kirâ ile vermek mekrûhdur).
Şerâb yapan müslimâna üzüm ve şirâ satmak câizdir. Müslimânların şerâb sat-
– 612 –