Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

kendisine uymasına niyyet edince, cemâ’atin sayısı kadar, imâmlık sevâbı da alır).]
3 — Cemâ’atin topuğu, imâmın topuğunun gerisinde olmak.
4 — İmâm ile cemâ’at, aynı farz nemâzı kılmak. Farzı kılmış olan kimse, tekrâr
imâma uyunca, imâm ile kıldığı nâfile olur.
5 — İmâm ile cemâ’at arasında, kadın safı bulunmamak. Kadınlar bir safdan
az olup arada perde varsa veyâ alçakda, yüksekde iseler câiz olur. [(Tergîb-üs-salât)da
diyor ki, dört kadın yan yana durunca bir saf sayılır. Kadın safının arkasında
olan erkeklerin hepsinin nemâzları fâsid olur. Üç kadın yan yana ise, yalnız bunların
arkasındaki üç erkeklerin ve kenârdaki kadınların yanındaki birer erkeğin
nemâzları fâsid olur. Kadın ile yanlarındaki erkek arasında direk veyâ perde, dıvar
varsa, nemâzları fâsid olmaz. Kadın ile erkeğin, mahrem olmaları da böyledir.
Kadınların evde, erkeksiz cemâ’at yapmaları mekrûhdur.]
6 — İmâmın kendisini görse, yâhud sesini işitse, aradaki dıvar mâni’ olmaz. Arada
kayık geçecek nehr ve araba geçecek yol mâni’ olur. Yolda veyâ nehrdeki
köprüde iki saf imâma uyunca, arkadakilerin de nemâzı sahîh olur. İkinci kısm, elliikinci
maddenin ortasına bakınız!
7 — İmâma uymanın sahîh olması için, imâmın veyâ müezzinin sesini işitmek
yâhud bunları görmek veyâ cemâ’atin hareketlerini görmek lâzımdır. İşitmeğe, görmeğe
elverişli penceresi olmayan dıvar arada olmamalıdır.
[Radyodan, televizyondan, ho-parlörden çıkan sesin, insan sesi olmadığını
ezân bahsinde bildirmişdik. Sinema perdesinde, televizyonda nemâz kıldığı görülen
imâmın kendisi değildir, benzeridir. Buna uymak câiz olmadığı gibi, bu seslerle
ibâdet yapmak da sahîh olmaz. Bid’at ve büyük günâh olur.]
(El-mukaddimet-ül-hadremiyye) ve (Envâr) ve (El-fıkh-ü-alel-mezâhib-il-erbe’a)
ve (Misbâh-un-necât) kitâblarında diyor ki, (Şâfi’î mezhebinde, câmi’ hâricinde
bulunan kimsenin, câmi’deki imâma uymasının sahîh olması için, imâmın intikalâtını,
imâmı veyâ cemâ’atden birini görerek yâhud imâmı veyâ müezzini işiterek bilmek
şart olduğu gibi, son safdan uzaklığı takrîben üçyüz zrâ’dan [300 x 0,42 = 126
metreden] fazla olmaması da şartdır.) (Tergîb-üs-salât)da diyor ki, (Câmi’ hâricindeki
kimsenin, imâma uyması sahîh olmak için, câmi’in dolu olması lâzımdır. Dolu
olmaz ise ve dolu olup da, son saf ile, dışarıdaki kimse arasında, araba geçecek
kadar mesâfe varsa, imâma uyması sahîh olmaz). Ho-parlör sesi ile ve televizyondaki
imâma uyarak kılanların nemâzlarının sahîh olmadığı, Hindistân âlimlerinin Keralada
çıkardıkları (El-Muallim) mecmû’asının Rebî’ul-evvel 1406 ve Dessembr [Aralık]
1985 târîhlisinde uzun yazılıdır. 1401 h. ve 1981 m. senesinde Pâkistânda çıkan
(Süyûf-ullahil-ecille) kitâbının beşinci sâhifesinde, ho-parlör ile nemâz kıldıran
imâma uymak câiz olmadığı açık yazılıdır. Bu kitâb, (Hakîkat Kitâbevi) tarafından,
(Fitnet-ül vehhâbiyye) sonunda basdırılmışdır. Yahyâ efendi fetvâsına bakınız!
8 — İmâm hayvânda, cemâ’at yerde veyâ bunun tersi olmamak.
9 — İmâm ile cemâ’at, yapışık olmıyan iki gemide bulunmamak.
10 — Başka mezhebdeki imâma uyan cemâ’atin, kendi mezheblerine göre nemâzı
bozan bir şeyin, imâmda bulunduğunu bilmemesi lâzımdır. Meselâ, imâmdan kan
akması veyâ başının dörtde birinden az mikdârını mesh etmesi, Hanefî mezhebinde
câiz olmadığından, böyle yapdığı bilinen bir şâfi’î imâma uymak âlimlerin çoğuna
göre câiz olmaz. Bu kavl sahîhdir. Şâfi’î imâmdan kan akdığı görülse, sonra imâm
bir zemân gayb olup tekrâr gelse, buna uyulur. Çünki, o zemânda abdest almış olabilir.
Hüsn-i zan etmek iyidir. [Bu âlimlere göre, bir hanefînin, kaplama ve dolgu
dişi görülen şâfi’î imâma uymaması lâzımdır.] İbni Âbidînde ve Tahtâvînin (İmdâd)
hâşiyesinde ve Ahmed Hamevînin (Eşbâh) hâşiyesi, ikinci cild, ikiyüzonyedinci sahîfesinde
diyor ki, (Muhammed Hindüvânî ve ba’zı âlimler dediler ki, nemâzı
kendi mezhebine göre sahîh olan şâfi’î imâma uyulabilir). (Nihâye) kitâbı, bu kav-
– 250 –