Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

27 — NEVRASTENİ: Sinir hastalığıdır. Sinir sisteminin hepsi bozukdur. Çok
yorulmakdan, sıkıntı ve heyecânlardan olur. İrsî de olur. Ağır hastalıkdan kalkınca
da, ârıza olarak kalabilir. Yorgunluk, yatakdan hâlsiz kalkmak, başın tepesinde
ağrı, gelip geçici ağrılar, evhâm, korku hâlleri, hazm za’fiyeti, bağları gevşiyerek
bağırsakların düşmesi, kabz, hafîf uzun süren bağırsak nezlesi, unutganlık, umûmî
za’fiyyet, hâlsizlik, damarları açıp büzen sinirlerin za’fiyyeti görülür. Yüzü, birdenbire
kızarır veyâ solar. Elleri, ayakları soğur. Ba’zan çok terler. Kalb çarpıntısı,
nefes darlığı, yürek sıkıntısı olur.
Duş, hamâm, uğma iyidir. Zihnî ve bedenî istirâhat lâzımdır. Tenbîh edici, harekete
getirici ve hazmı güç gıdâ yimemelidir. Açık yerlerde oturmalı, tesellî edici,
kuvvet verici kimselerle konuşmalıdır. Fosfatlı, çelikli gıdâ ve ilâc vermelidir.
Sabâh gevşekliğini gidermek için, (Validol)u şekere üç damla damlatıp, her sabâh
yimelidir. Kınakına ile kuru üzüm kaynatıp, yemeklerden yarım sâat önce içmelidir.
(Anxiété) denilen korku, sıkıntı için trankilisan hablar iyidir. Bromür, afyon
ve morfin vermemelidir. (İberol) habları kanı ve sinirleri kuvvetlendirir. Rûhî tedâvî,
nasîhat çok fâidelidir.
Hergün yarım sâat istirâhatdan sonra, ılık banyo yapmalı, sonra gezmelidir. Yayla
hayâtı iyidir. Deniz iklîmi iyi gelmiyor. Elektrik tedâvîsi de iyidir. Gaz yapıcı şeyler
yimemeli, gazoz içmemelidir. Kahve ve tütün içmemelidir.
Hergün çok def’a (Estagfirullah min külli mâ kerihallah) okumalıdır.
28 — ŞİŞMANLIK: Şişmanların yüzde otuzu şeker hastalarıdır. Ağırlığı, normal
ağırlıkdan yüzde on [% 10] dan fazla olan kimseye şişman denir. Boydan yüzelli
santimetre çıkarıp kalan dörde bölünür. Bölüm yüzden çıkarılır. Kalanın
boydan farkı, tabî’î ağırlığı gösterir. Kadının tabî’î ağırlığı, erkekden birkaç kilogram
azdır. Boza, şira gibi mayalanmış şeyleri içmemelidir. Yağ yapan maddeleri
(şekerli, unlu şeyleri) yimemelidir. Tuzsuz yimelidir. Tuz iştihâ açar. Diğer maddeleri
az yiyebilir. Sıkı perhîz yapmamalıdır. Za’fiyyete sebeb olup hazm da bozulur.
Bu da, kendi kendine zehrlenme yapar. Latîf şeyler yimelidir. Yalnız süt veyâ
sebze perhîzi yapmamalıdır. Beş dürlü perhîz vardır:
A) Çok yiyenlerin perhîzi - Günde iki kerre yimelidir. Bir yemekde: Sirkeli, limonlu
salata, domates, kereviz, hıyâr, sirkeli sebzeler, turup. Hepsi yüz gramdır.
İstediği şeklde bir yumurta, iyi pişmiş et veyâ balık. Et mikdârı, hastanın kilosu kadar
gram olacakdır. Yağsız et suyu, pişmiş meyve yinir. Kuru meyve yasakdır.
B) Az yiyenlerin perhîzi - Her yimekde: Bir tabak et, bir tabak sebze, bir tabak
meyve. Karbonhidrat ihtiyâcı, tâze meyve ile alınmalıdır.
C) Az şişmanların perhîzi - Her yimekde: Bir yumurta veyâ elli gram balık, bir
tabak et, yeşil veyâ nişastalı sebze yüz gram. Meyve yimelidir. Sıcak su ile hamâm
yapmalıdır.
D) Çok şişmanların perhîzi - Birinci gün müshil verilir ve yalnız su ile perhîz yapılır.
İkinci gün müshil verip sebze püresi, suyu verilir. Sonraki günlerde iki yemek
verilir. Her yemekde: Sebzeli turşular, (Sirkeli sebze, domates, kereviz, hıyâr, salata,
turup, hepsi yüz gramdır). Bir yumurta veyâ balık, bir et, sabâh sebze, akşam
yüzyirmi gram kızarmamış patates, meyve ve kahve.
İki yemekden sonra açlık olursa, kahve veyâ süt veyâ bir yumurta ve meyve yinebilir.
Ekmek yasakdır. Yemek arasında su içmemeli, bir sâat önce yalnız su içilir.
Yağ yapan şeyleri, meselâ, ekmek, hamur işi, tatlı, tereyağı yimemelidir.
E) Normal kilosunda olanların perhîzi - Otuz gram tereyağlı ekmek ve sütlü kahve
ile sabâh kahve altısı yapılır. Öğle ve akşam yemeklerinde: İki yumurta veyâ balık,
seksen gram et, yeşil sebze veyâ yüz gram nişastalı sebzeler, yoğurt, yirmi gram
tâze peynir. Arzû edilen bir meyve (muz yasakdır), kırk gram ekmek ve kahve.
İkindi kahve altısı - Galeta ile çay. Su, yemek arasında içilir. Şurub içilmez.
İstenilen ağırlığa ininceye kadar, bu perhîze dikkatle devâm etmelidir. Haftada,
bir kilodan fazla za’îflememelidir. İştihâ kesici ilâc kullanmak fâideli değildir.
– 669 –