Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

43 — TÜTÜN GÜNÂH MIDIR?
(Dürr-ül-muhtâr)ın beşinci cildinde buyuruyor ki:
Şâfi’î mezhebindeki âlimlerden Necmeddîn-i Gazzî diyor ki: (Tütün, önceleri
yok idi. İlk olarak, 1015 [m. 1606] de, Şâmda kullanıldı. İçenler, serhoş etmediğini
iddi’â ediyorlar. Buna inanılsa bile, gevşeklik verdiği meydândadır. Bu ise,
harâm olmağa sebeb olur. Çünki imâm-ı Ahmedin, Ümm-i Selemeden “radıyallahü
anhâ” bildirdiği haberde, (Serhoş eden ve gevşeklik veren şeyler yasak edildi)
buyuruldu. Bir iki kerre içmek günâh olmaz. Hükûmet yasak edince, harâm olur.
Devâm edilirse, büyük günâh olur. Çünki, küçük günâhlara devâm etmek büyük
günâhdır).
Hanefî mezhebine gelince; büyük âlim İbni Nüceym-i Mısrî “rahmetullahi teâlâ
aleyh”, (Eşbâh) kitâbında buyuruyor ki, (Âyet-i kerîmede ve hadîs-i şerîflerde
harâm olduğu bildirilmiyen şeyler, aslı üzere halâl olur. Veyâ halâl ve harâm
diye hükm olunamaz. Hanefî ve Şâfi’î âlimlerinin çoğu “rahmetullahi teâlâ aleyhim
ecma’în”, böyle şeyler halâl olur dedi. İbni Hümâm, (Tahrîr) kitâbında da böyle
söylüyor. Bunun için, Besmele ile kesildiği bilinmiyen hayvâna ve zararı görülmiyen
ota halâl denir). Tütün de böyledir. Âlimlerin çoğuna göre, halâldir. Birkaçına
göre ise, hükm verilemez. [(Uyûn-ül-besâir)de, Hamevî (Eşbâh)ı şerh ederken,
(Bundan, tütün içmenin halâl olduğu anlaşılmakdadır) buyuruyor.] Hanefî
âlimlerinden, Şâm müftîsi, Abdürrahmân İmâdî, (Hediyye) adındaki kitâbında, (Tütün;
soğan, sarmısak gibi mekrûhdur) buyurdu. İbni Âbidîn, bu satırları açıklarken
buyuruyor ki:
(Vehbâniyye) şerhinde, (Tütün içmek ve satmak yasak edilmelidir) diyor.
[Dördüncü Murâd hân “rahmetullahi teâlâ aleyh”, tütün içilmesini yasak etmişdi.
Bunun zemânında bulunan Şernblâlî “rahmetullahi teâlâ aleyh” de, (Halîfe mubâhları
yasak edince harâm olur) diyenler gibi, tütüne yasak demişdir. Dikkat edilirse,
yasak edilmelidir, dediği hâlde, yine harâm veyâ mekrûh dememişdir.]
Tütün içmek, orucu bozar. İsmâ’îl bin Abdülganî Nablüsî, (Dürer) şerhinde diyor
ki, (Zevcenin soğan ve sarmısak gibi ağzı kokutan şeyleri yimesi yasak edilebilir.
Tütün kokusunu sevmiyen kimse de, tütün içmesini men’ edebilir).
Mısrda, Mâlikî âlimlerinin büyüklerinden Alî Echürî, tütünün halâl olduğunu
bildiren kitâb yazmış, burada dört mezheb âlimlerinin, tütünün halâl olduğunu bildiren
fetvâlarını nakl etmişdir. Allâme Abdülganî Nablüsî de tütünün mubâh olduğunu
bildiren, (Essulh-u beynel-ihvân) kitâbını yazmışdır. Bu kitâb ve tercemesi,
Nûr-i Osmâniyye kütübhânesinde vardır. Harâm ve mekrûh diyenlere cevâb vermekdedir.
(Ba’zı kimselere zarar verirse, yalnız bunlara harâm olur. Başkalarına
harâm olmaz demekde ve bal, safra hastasına zarar verir. Fekat, başkalarına harâm
değildir. Hattâ şifâdır. Herşey aslında halâldir. Harâm veyâ mekrûh diyebilmek
için, delîl lâzımdır. Şerâb habîslerin en kötüsü olduğu hâlde ve Resûlullah “sallallahü
aleyhi ve sellem” islâmiyyetin bildiricisi olduğu hâlde, şerâba harâm diyemedi.
Âyet-i kerîme ile yasak edilmesini bekledi. O hâlde, tütün içmek mubâhdır,
halâldir. Kokusu mekrûhdur. Tab’an mekrûhdur. Şer’an mekrûh değildir) demekdedir.
İbni Âbidîn, devâm ederek buyuruyor ki, (Tütün içmek Şâfi’î mezhebinde harâm
değildir. Kitâblarında, tenzîhen mekrûh denilmekdedir. Hattâ, zevce tütünü
bırakınca, zarar görmezse, meyve gibi olur. Zevcin, tütün parası vermesi lâzım olur.
Tütünü bırakınca, kadın zarar görürse, ilâç gibi olur. Tütün parasını vermesi, vâcib
olmaz dediler. Câmi’ içinde tütün içmek, soğan, sarmısak yimek harâmdır.)
Tütüne harâm diyenlerin dayandığı, vesîka olarak ileri sürdükleri, (Berîka) kitâbının
sâhibi Hâdimî “rahmetullahi teâlâ aleyh” seksenbeşinci sahîfesinde diyor
ki: Âyet-i kerîmede, (Habîs olan şeyler harâmdır) buyuruldu. (Vâhidî) tefsîrinde,
– 629 –