Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

46 — HASTA YEMEKLERİ
Allahü teâlânın âdeti şöyledir ki, herşeyi sebeble yaratır. Birşeye kavuşmak için,
bu şeyin yaratılmasına sebeb olan şeyi yapmak lâzımdır. Herşeyin yaratılmasında
müşterek olan ma’nevî sebeb, sadaka vermek, yetmiş kerre (Estagfirullah min
külli mâ kerihallah) düâsını okumakdır. Bu iki ma’nevî sebeb, maddî sebebleri bulmağa
da yardım eder.
Peygamberimiz “sallallahü aleyhi ve sellem” (Allahü teâlâ, her hastalığın ilâcını
yaratmışdır. Yalnız, ölüme çâre yokdur) ve (Hastalıkların başı, çok yimekdir. İlâcların
başı, perhîzdir) ve (Hastalarınızı, sadaka vererek tedâvî ediniz!) buyurdu.
Hastalıkların ilâclarını bildiren kitâblara, (Kitâb-ül-edviye), (formüler farmasötik)
ve (Acrabadin) denir.
İnsan hasta olmamağa dikkat etmelidir. Bunun için de, islâmiyyete uygun yaşamak
lâzımdır. İslâmiyyete uymakda gevşek davranarak, hasta olan kimse, ilâc
almalı, perhîz etmeli ve fakîrlere sadaka nezr etmeli ve sık sık sadaka vermelidir.
Perhîz, ya’nî Regime [Rejim] yapmak câiz ve lâzım olduğunu, (Teyemmüm âyeti)
göstermekdedir. (Su zarar verince, kullanmayın, teyemmüm edin!) meâlindeki
âyet-i kerîme meşhûrdur. Resûlullah “sallallahü aleyhi ve sellem”, hazret-i
Alî ile bir eve gitdi. Meyve getirdiler. Hazret-i Alînin gözleri ağrıyordu. Meyveden
kendisi yidi. Hazret-i Alîye, (Sen yime! Göz ağrısına zarar verir) buyurdu. Pişmiş
pazı ile arpa getirdiler. (Bundan yi! Gözüne fâide verir) buyurdu. Ödemi
olanlara, (Su içmeyin! Suya perhîz ediniz!) buyururdu. İslâm âlimleri, tıb ve tedâvî
üzerinde çok kitâb yazdı. Bunlardan Dâvüd-i Antâkînin, (Tezkiret-ü ülil-elbâb)
kitâbı ve türkçe (Nusret efendi risâlesi) ve İbrâhîm Ezrakın, (Teshîl-ül-menâfi’) kitâbı
ve Ebû Abdüllah Zehebînin, (Et-tıbbün Nebevî)si çok kıymetlidir. Son ikisi,
1396 [m. 1976] da, İstanbulda, (Hakîkat kitâbevi) tarafından ofset yolu ile basdırılmışdır.
Perhîzi, hadîs-i şerîflerden ve tecribeli kimselerden ve tabîbden öğrenmelidir.
İlâc kullanmak ve perhîz yapmak sünnetdir. [Vâcib ve farz olduğu yerler
de vardır. 130 ve 688. ci sahîfelere bakınız!] Bunun için, perhîze de çok lüzûm gösteren
hastalıklardan, otuzaltı hastalıkda nasıl perhîz edileceği ve bunlara karşı hangi
ilâcları kullanacağı aşağıda bildirilmişdir. Ayrıca, uçuk, dudak ve el çatlaması,
kaşıntı, arı sokması, yanık ve arpacık için kısa tedâvî yolları gösterilmişdir.
Aşağıdaki perhîzler, Fransada kullanılan, meşhûr Lemoine ve Gerardın, (Formulaire
consultation medicales) adındaki fransızca kitâbından terceme edilmişdir.
1 — ALBÜMİNÜRİ: İdrârda albümin bulunmasıdır. Böbrek iltihâbını gösterir.
İdrâr bulanıkdır. Sancı ile çıkar. Kanlı olabilir. Ateşli hasta yalnız süt içmeli.
İdrâr söken sıvılar içmelidir. Tuzsuz yemekler bile yimemelidir. Fazla su içmemelidir.
Böbrekleri yorar. Ateş düşmeden, bacaklardaki şiş inmeden yimeğe başlamamalıdır.
Bunlar kalmayınca, günde bir litre süt verilir. Sonra, muhallebi ve tuzsuz
ekmeğe başlar. Dahâ sonra, patates haşlaması ve sütlâc verilir.
Böbrekden olmıyan albümin çıkaranlara perhîz lâzım değildir. Fekat, konserve,
bahârat, biber, turşu, koyu kahve verilmemelidir.
Tansiyonu yüksek ise, tuzsuz perhîz yapmalı, su az içmelidir. Tuzsuz perhîz, yirmidokuzuncu
sıradaki (ÖDEM) hastalığında bildirilmişdir. Her sebze serbestdir.
Nekris [gut]da varsa, ekşi sebze ve meyve yimemelidir. Ba’zı hastaya, süt, şişkinlik
yapıyor. Bunlara kaymağı alınmış süt vermelidir. Gayr-i müslimler kefîr veriyorlar.
Bu olmazsa, sebze suyu verilir. Hafîf hastalara, et ve yumurta çok pişmiş
olarak verilebilir. Hiçbir zemân çiğ süt vermemelidir. Haftada bir iki gün üzüm verilir.
Sabâh, öğle, akşam birer kilo tâze üzüm yir. Başka birşey yimez. Böyle üzüm
perhîzi, prostat ve karaciğer hastalarına da fâidelidir.
Böbrek hastalığı hafîfleyince çok taze kasab hayvanı ve kümes hayvanı etleri verilir.
Yağlı et ve iç yağı verilebilir. Çünki, bunlarda kolesterin çok azdır. Lipoidlerin
hazmını da kolaylaşdırırlar. Bunlar da kolesterini eritir. Kolesterin kumun hâ-
– 652 –