Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

dülkâdir-i Geylânî “kuddise sirruh”, talebesine ve bütün gençliğe, dîn-i islâmı öğretmek
ve i’tikâdlarını düzeltmek için yazdığı, (Gunyet-üt-tâlibîn) ismindeki kitâbının,
Mısrda [1322] senesi baskısı, seksendördüncü ve türkce tercemesinin İstanbulda
[1303] baskısı yüzondördüncü sahîfelerinden başlıyarak buyuruyor ki:
(Ehl-i sünnete göre, Muhammed aleyhisselâmın ümmeti, başka Peygamberlerin
ümmetlerinden dahâ üstündür. Bu ümmetin de üstünü, Ona îmân ederek mubârek
yüzünü görmekle şereflenen Eshâb-ı kirâmdır ki, hepsi Ona tâbi’ olmuş,
Onun için harb etmiş, Onun uğruna cânlarını, mallarını fedâ etmişdir. Onun emrini
yapmak, birinci vazîfeleri olmuş, herşeyde Onun yardımcısı olmuşlardır. Bu
Eshâbın da en üstünü Hudeybiyede, Resûlullah “sallallahü aleyhi ve sellem” ile
bî’at edip, Onun için ölmeğe hâzır olduklarını söz veren kahramanlardır. Bunlar,
bindörtyüz kişi idi. Bunların da en üstünü, Bedr muhârebesinde bulunanlardır ki,
bunlar Tâlûtun askeri gibi üçyüzonüç kişi idi. [İmâm-ı Rabbânî (Mektûbât)ının birinci
cüz’ünde de üçyüzonüç mektûb vardır.] Bunların da üstünü, ilk müslimân olan
kırk kişidir ki, kırkıncısı, Ömer “radıyallahü anh”, bunların otuzdördü erkek, altısı
kadındır. Bunların da üstünü (Aşere-i mübeşşere), ya’nî Cennete girecekleri
müjdelenen on kişidir. Bunlar, Ebû Bekr, Ömer, Osmân, Alî, Talha, Zübeyr bin
Avvâm, Abdürrahmân bin Avf, Sa’d ibni Ebî Vakkâs, Sa’îd bin Zeyd, Ebû Ubeyde
bin Cerrâhdır. Bunların da üstünü Hulefâ-i râşidîn, ya’nî dört halîfe olup, bunların
da üstünü Ebû Bekr, sonra Ömer, ondan sonra Osmân, ondan sonra Alîdir
“radıyallahü anhüm ecma’în”. Bu dördünden hazret-i Ebû Bekr, iki sene dört ay,
hazret-i Ömer on sene, hazret-i Osmân oniki sene, hazret-i Alî altı sene Resûlullahın
“sallallahü aleyhi ve sellem” halîfesi oldu “radıyallahü anhüm”. Bundan sonra,
hazret-i Mu’âviye “radıyallahü anh” ondokuz sene ve birkaç ay halîfe oldu.
Ömer “radıyallahü anh”, dahâ önce, bunu Şâma vâlî ta’yîn etmişdi. Orada yirmi
sene vâlîlik etmişdi. Dördünün hilâfeti, bütün Sahâbenin arzûsu ve oy birliği ile ve
her birinin, zemânının en üstünü olması ile idi. Zor ile, kuvvet ile ve kendinden dahâ
üstün olanın hakkını almak sûreti ile değildi. Ebû Bekr-i Sıddîk, Muhâcirlerin
ve Ensârın söz birliği ile halîfe oldu. Şöyle ki, Resûlullah “sallallahü aleyhi ve sellem”
vefât edince, Ensâr-ı kirâm, sizden bir emîr, bizden bir emîr olsun demişdi.
Ömer “radıyallahü anh” ayağa kalkıp, ey Ensâr! Resûlullahın “sallallahü aleyhi
ve sellem” Ebû Bekre, (Eshâbıma imâm ol!) diye emr buyurduğunu unutdunuz mu?
deyince, biliyoruz yâ Ömer, dediler. Hazret-i Ömer, devâm ederek, içinizde Ebû
Bekrden üstünü var mı? dedi. Ensârın hepsi, kendimizi Ebû Bekrden üstün sanmakdan
Allahü teâlâya sığınırız, dedi. Hazret-i Ömer “radıyallahü anh”: Resûlullahın
“sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem” ta’yîn etdiği makâmdan Ebû Bekri azl etmeği
hanginiz hoş görür, deyince, bütün Ensâr, hiçbirimiz hoş görmeyiz. Onu azl
etmekden Allahü teâlâya sığınırız, dediler. Muhâcirler ile elbirliği yaparak Ebû Bekri
halîfe yapdılar. Hazret-i Alî ve Zübeyr “radıyallahü anhümâ” da, sonra oraya
geldi. İkisi de halîfeyi kabûl etdi. Hazret-i Ebû Bekr-i Sıddîk “radıyallahü anh”,
üç def’a ayağa kalkıp, (Beni halîfe kabûl etmekden vaz geçeniniz var mı?) dedi.
Önde duranlar arasında bulunan Alî “radıyallahü anh”, ayağa kalkıp, (Hiçbirimiz
vaz geçmeyiz. Vaz geçmeyi hiçbir zemân hâtırımızdan geçirmiyeceğiz. Resûlullah
“sallallahü aleyhi ve sellem” seni, hepimizin önüne geçirdi. Kim, seni geriye çekebilir?)
buyurdu. Hazret-i Ebû Bekr-i Sıddîkın “radıyallahü anh” halîfe olmasını istiyerek,
en te’sîrli söz söyliyenin Alî “radıyallahü anh” olduğunu kuvvetli, sağlam
haberlerle anlamış bulunuyoruz. Meselâ, Deve vak’asından sonra, Abdüllah bin
Kevâ’, hazret-i Alîye “radıyallahü anh” gelip, Resûlullah “sallallahü aleyhi ve sellem”
hilâfet için, sana birşey söylemedi mi? dedikde: Biz, önce dindeki vazîfemize
bakarız. Dînin direği ise nemâzdır. Allahü teâlânın ve Resûlünün “sallallahü aleyhi
ve sellem”, dinde, bizden beğendikleri şeyleri, dünyâlık olarak beğenir, seçeriz.
Bunun için Ebû Bekri “radıyallahü anh” halîfe yapdık, buyurdu. Resûlullah “sallallahü
aleyhi ve sellem” son günlerinde, hasta iken, nemâz kıldırmak için, Ebû
– 510 –