Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

nu ve Irâkdaki Abdüsselâm hükûmetinin asdığı binikiyüz komünist içinde, Yezîdîlerin
de bulunduğunu Emâvî açıklamışdır. Emevî halîfelerinden Yezîdin, bunlarla
hiçbir bağlılığı yokdur. Emâvî ismindeki reîsleri [m. 1930] da Lâdeşde doğmuşdur.
Irâk ordusunda general rütbesine yükselmişdir. Irâkda bulunan müslimân
kürdlere karşı, Irâk ordusu ile birlikde harb etmişdir.
(Behcet-ül-fetâvâ) sâhibi “rahmetullahi teâlâ aleyh” diyor ki, (Bağdâdda birçok
kimse, kendilerine müslimân dedikleri hâlde, harâma halâl diyor, güneşe tapıyor
ve İblîse ta’zîm ediyorlar. Ülül-emre ısyân edip, bulundukları yerde, başkanları
ile birlikde, küfr ahkâmını yapıyorlar. Bulundukları yer, (Dâr-ül-harb) olur.
İslâm askeri bunlarla harb edip, erkekleri müslimân olursa öldürülmez. Kadınları
irtidâddan vaz geçip müslimân olurlarsa, câriye olarak vaty halâl olur).
Yezîdîlerin (Îrânda bir Peygamber gelecek) dedikleri için kâfir oldukları, (Berîka)
ve (Hadîka) kitâblarında yazılıdır.
8 — SÜRYÂNÎLER: Süryânî dili ile konuşan eski hıristiyanların artıklarıdır.
Katolik kısmından, Ya’kûbiyye fırkasındandırlar. Monofîsiyye inancında olup, Îsâ
tanrıdır derler. Urfa patrîki olan Ya’kûb-i Berde’î tarafından kuruldu. Antakya patrîki
Mihâil-i Süryânî tarafından yayıldı. Mihâil, mîlâdî [1126] da doğdu. 594 [m.
1199] de öldü. Ya’kûb [m. 578] de ölmüşdür. Hıristiyanlıkda monofîsiyye inancını,
ilk olarak, İstanbul patrîki Utîhâ çıkarmışdı. İskenderiyye patrîki Dioskorüs de
buna uymuşdu. Mîlâdî [451] deki Kadıköy toplantısında, Dioskorüsün fikrleri
red edilmişdi. Mîlâdın 405 senesinde ölmüş olan Mar-Maron isminde bir katolik
papası da Maronî fırkasını kurmuşdur. Sûriyedeki hıristiyanların bir kısmının
Süryânî, bir kısmının da Maronî oldukları (Kâmûs-ül-a’lâm)da yazılıdır. Birinci
kısmda, 91, 92 ve 93. cü maddelere bakınız!
(Müncid)de diyor ki, (Amerikalı Şarl Russelin 1289 [m. 1872] da kurmuş olduğu
(Yehve Şâhidleri) fırkası, bid’at yoludur. İncîle, kendine göre yeni ma’nâlar vermişdir).
Bunlara yanlış olarak (Yahova Şâhidleri) deniliyor. Kendilerine inananlara
maddî yardım va’d eden misyoner teşkîlâtının merkezi İsviçrenin Zürih şehrindedir.
9 — SELEFÎLER: Hemen söyliyelim ki, Ehl-i sünnet âlimlerinin “rahmetullahi
teâlâ aleyhim ecma’în” kitâblarında, (Selefiyye) denilen bir ism ve (Selefiyye
Mezhebi) diye bir yazı yokdur. Bu ismler mezhebsizler tarafından sonradan uydurulmuş
ve câhil din adamları tarafından, mezhebsizlerin kitâbları arabîden türkceye
terceme edilirken, türkler arasında da yayılmağa başlamışdır. Bunlara göre,
(Eş’arî ve Mâtürîdî mezhebleri kurulmadan evvel bütün sünnîlerin tâbi’ oldukları
mezhebe Selefiyye adı verilmekdedir. Bunlar Sahâbe ve Tâbi’înin izinde yürümüşlerdir.
Selefiyye mezhebi Eshâbın, Tâbi’înin ve Tebe’i tâbi’înin mezhebidir.
Dört büyük imâm bu mezhebe mensûb idi. Selefiyye mezhebini müdâfe’a için ilk
eser, (Fıkh-ul-ekber) ismi ile İmâm-ı a’zam tarafından yazılmışdır. İmâm-ı Gazâlî,
(İlcâm-ül avâm-anil kelâm) eserinde Selefiyye mezhebinin esâslarını yedi olarak
bildirmekdedir. İmâm-ı Gazâlînin zuhûru ile müteahhirînin ilm-i kelâmı başlar.
İmâm-ı Gazâlî, önce gelen kelâmcıların mezheblerini ve islâm felesoflarının
fikrlerini tedkîk etdikden sonra, kelâm ilminin metodlarında değişiklikler yapdı.
Felsefî düşünceleri, red maksadıyla kelâma sokdu. Râzî ve Âmidî, kelâm ile felsefeyi
mezc ederek bir ilm hâline koydular. Beydâvî ise, kelâm ile felsefeyi birbirinden
ayrılmaz hâle koydu. Müteahhirînin ilm-i kelâmı Selefiyye mezhebinin yayılmasına
mâni’ oldu. İbni Teymiyye ve talebesi İbn-ül-Kayyım-il-cevziyye, Selefiyye
mezhebini ihyâya çalışdılar. Selefiyye mezhebi sonradan ikiye ayrılmışdır: Eski
Selefîler, Allahın sıfatları ve müteşâbih nassları hakkında tafsîlâta girmemişlerdir.
Sonraki Selefîler bunlar hakkında tafsîl cihetine ehemmiyyet vermişlerdir. İbni
Teymiyye ve İbni Kayyım Cevziyye gibi sonraki Selefîlerde bu hâl açık olarak
– 490 –