Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

olur. Nemâz içinde ise, dahâ çirkin olur. Ba’zı âlimler de, nemâz arasında, eli ile
çıplak ayağını örtmemelidir. Çünki, nemâzda otururken elleri uyluklar üzerine koymak
sünnetdir. Arkada olanın da kendi kucağına bakması sünnetdir. Her ikisi sünnete
göre oturunca, edebsizlik olmaz dedi). Görülüyor ki, otururken eli ile ayağını
örtmemeli diyen âlimlere göre de, ayağın açık olması edebsizlikdir. Ancak, otururken,
eli uyluklardan ayırmak mekrûh olduğundan, ayağın açık olması mekrûhluğunu
gidermek için, ikinci bir mekrûh işlememelidir. Arkadaki kucağına bakarsa,
edebsizlikden kurtulur demişlerdir. (Halebî-i kebîr)de yazıldığı gibi, ayakda,
rükü’da, secdelerde ve otururken, elleri sünnet olduğu gibi koymamak mekrûhdur.
(Merâkıl-felâh)da, nemâzın mekrûhlarına başlarken, (Halebî)de de mekrûhların
sonunda (Vâcibi ve sünneti terk etmek mekrûhdur. Bunun için, erkeklerin
secdede, çıplak ayağını örtmesi mekrûh olur) demesi de, bu sebebdendir.
(Behcet-ül-fetâvâ) her fetvâsında, fıkh kitâblarından delîl gösterdiği hâlde, buradaki
yanlış fetvâsına gösterememiş, delîl yerini açık bırakmışdır. İbni Âbidîn nemâzın
mekrûhları sonunda buyuruyor ki, (Nemâzı, na’lın veyâ mest ile kılmak, çıplak
ayakla kılmakdan efdaldir. Böylece, yehûdîlere uyulmamış olur. Hadîs-i şerîfde,
(Yehûdîlere benzememek için nemâzları, na’lın ile kılınız) buyuruldu. Resûlullah
ve Eshâb-ı kirâm, sokakda giydikleri na’lın ile kılarlardı. Na’lınları temiz idi
ve Mescid-i nebî kum döşeli idi. Kirli na’lınla girilmezdi). Necâset bulaşmış ayakkabı
ile mescide girilmez. Çorab giyerek bu sünnet yerine getirilir. Çorabı da pis
olan veyâ hiç olmayan, nemâzı topuk kemiklerine kadar uzun antâri ile kılması iyi
olur. Ayaklar örtülü kılınan nemâzın çok sevâb olduğu (Halebî), (Berîka) ve
(Hadîka) kitâblarında da yazılıdır.
Müslimân olmıyanlar, kiliselerinde başı açık, ayağı çıplak tapınıyor, onlar gibi,
medenî ibâdet etmeli diyerek, başı açık, ayağı çıplak kılmak, yükseğe secde etmek
ve emri altında olanları böyle kılmağa zorlamak câiz değildir. İbâdetlerde, kâfirlere
benzemek mekrûhdur. İslâmiyyetin istediği şekli beğenmiyen ise, kâfir olur].
8 — Küçük ve büyük abdesti sıkışdırırken ve yel zorlarken nemâza durmak mekrûhdur.
Nemâz arasında zorlarsa, nemâzı bozmalıdır. Bozmaz ise, günâha girer. Cemâ’ati
kaçırsa da, bozması efdal olur. Kerâhetle kılmakdan ise, cemâ’at sünnetini
kaçırmak evlâdır. Nemâz vaktini veyâ cenâze nemâzını kaçırmamak için, mekrûh
olmaz.
9 — Erkeklerin saçını enseye topuz yapıp veyâ başın etrafına sarıp veyâ tepeye
toplayarak etrafını iple bağlayıp nemâza durmaları mekrûhdur. Bunları nemâzda
yaparsa, nemâz bozulur. Mekkede, ihrâm içinde iken, nemâz baş açık kılınır.
10 — Nemâzda, secde yerinden taşı, toprağı eli ile süpürmek mekrûhdur. Secdeyi
güçleşdiriyorsa, bir hareket ile, câiz olursa da, nemâzdan önce temizlemelidir.
11 — Câmi’de, nemâz için safa girerken, nemâza dururken ve nemâz içinde parmakları
bükerek çıtırdatmak, iki elin parmaklarını birbiri arasına sokup çıtırdatmak
mekrûhdur. Nemâza hâzırlanmadan önce, zarûret olursa, mekrûh olmaz.
12 — Nemâzda, elini böğrüne koymak mekrûhdur. İki elin parmaklarını birbirleri
arasına koymak da, nemâzda ve va’zda, mevlidde ve mescidde tahrîmen, başka
yerlerde tenzîhen mekrûhdur.
13 — Başını, yüzünü etrâfa çevirmek mekrûhdur. Gözleri ile etrâfa bakmak, tenzîhen
mekrûhdur. Göğsü çevirince, nemâz bozulur.
14 — Teşehhüdlerde, köpek gibi oturmak, ya’nî kaba eti üzerine oturup, uyluklarını
dikip, dizlerini göğsüne değdirip, iki elini yere koymak mekrûhdur.
15 — Secdede, erkeklerin kollarını yere döşemesi mekrûhdur. Kadınlar ise, kollarını
yere yaymalıdır.
16 — İnsanın yüzüne karşı kılmak mekrûhdur. İnsan uzakda dahî olsa, mekrûh
– 237 –