Wörterbuch der Westmünsterländischen Mundart - Kreis Borken

is duuns (störrisch, will nicht aufstehn). Wat kick he de so duuns
in (mürrisch, eingeschnappt). → luunsk, stääsk, wedderlik.
Zs.: under-
Duur → Duure
düür teuer. Wat’n düür Spill. Dat kümp us düür (te staon). in’t
Gatt te düür (viel zu teuer). Käärl so düür, man kann jao boll
nett so good nao’n Apteeker gaon. → Geld, genoog, Proostemaoltied,
Spill, tegewwe, ümsüss.
Zs.: öwwer-
düüraabel haltbar. en düüraabel Spill. → duurhaft
Duur-appel, Düür-appel m. Dauerapfel (ganz rot, wird später
mehlig); lagerfähiger Apfel, z.B. → Bosskopp, griese Renette
Duur-appelboom m. Baum des Dauerapfels. Ne Duur-appelboom drägg
üm’t annere Jaor (jedes zweite Jahr).
Duure; Duur f. Dauer. up (de) Duure (auf Dauer; in Zukunft). Waor
bliff se dann up de Duure? (später). Et is nich van lange Duure
(hält nicht lange).
Zs.: Uut-
duurhaft dauerhaft. Wullstoff, dat was ‘n duurhaft Spill.
Düürkoop m. teurer Einkauf; teurer Laden
düürkoop teuer
Düürkreemer, -kräämer m. teurer Laden; teurer Händler. →
Düürverkööper
düürlohns(k) (St, Sü, Ge, Ra, Bor, Rae) teuer im Lohn
duurn, düürn 1. dauern, währen. Et düürt lange. Dat düürn ne dicke
Stunde. → währn. 2. aushalten, leiden. He konn in’t Bedde nich
düürn. Dao könn ih nich bi duurn (Mit dem kann man es nicht
aushalten). 3. bedauern. He düürt mi (tut mir leid). → leed,
spieten
Düürte f. Teuerung. Se ha’en groote Düürten (finanzielle
Belastungen).
Düürverkööper m. teurer Laden. → Düürkoop
Duus → Duust
Duusel m. Benommenheit, Schwindel. He was so halw in’n Duusel
(benommen).
düüselig, düüselik benommen, schwindelig, taumelig. Ik küür mi
dull (dumm) un düüselig. → bedüüselt, schwiemelig
düüseln schwindelig werden
Duusend n. (Duusende) Tausend. Daor häff he Duusende in sitten
laoten (z.B. Verlustgeschäft).
Zs.: Jaor-
duusend tausend. Wenn de Blaagen duusend Wääke old bünt, dann bünt
de nich mähr in’t Huus te hollen (volljährig, ca. 20 Jahre). so
donne as duusend Mann (völlig betrunken). Wu geht’t? (Antwort:) Et
konn wall duusend Daaler bääter! → finden, frech, hundert
duusenderläi tausenderlei
Duusendgüldenkruud n. Tausendgüldenkraut
Duusendlööper, -looper m. Tausendfüßler
Duusendschöönken n. Tausendschön, Bartnelke. → Baordnelke
Duusendschuur, -schüür n. (Vr, Rh, Bo) Tausendschön od. andere
farbig blühende Blume (Jelängerjelieber, Geißblatt, Goldlack,
Bartnelke)
Duust, Duus f. (Düüste; Düüstken) Beule, Verdickung, Druckstelle.
He häff ne Duust an’n Kopp. De kann di Düüste an’n Kopp praoten
(kann gut reden; schwätzt viel). Praot mi kinne Düüste an’n Kopp!
(Das ist doch Gerede). → Knoop, Knuust.