Wörterbuch der Westmünsterländischen Mundart - Kreis Borken

kaas wall ‘n Hood vöör afnemmen. Dat laot se sik an’n Hood
stääken! → doodschlaon, iesern.
Zs.: Beesen-, Dunder-, Fall-, Feern-, Filz-, Finger-, Flapp-,
Kapott-, Kastoor-, Melk-, Näi-, Scheepers-, Schlapp-, Ssilinder,
Stroh-, Sünn-, Sunndaggs-, Sünne(n)-, Timp-, Weluur-, Zünd-
Hoodband n. Hutband; um den Hut gelegtes Schmuckband; Band zum
Festbinden des Hutes
hööden, höön (hödd; hodd, hodden; hodd) hüten, aufpassen auf. De
hodden selws de Kohne. Kaas bääter ne Tropp Schwiene hööden as
denne (z.B. kleines Kind).
Zs.: Floh-, Kiekfosk-, Kräie-, wegg-
Hööder m. Hirte, Rinderhirte.
Zs.: In-, Koh-, Schaop-, Schwiene-
Hoodfeere, -fäär(e) f. Hutfeder
Hoodkrempe f. Hutkrempe
Hoodmääker, -maaker m. Hutmacher
Hoodnaodel, -naole f. Hutnadel
Hoodschachtel f. Haubenschachtel. → Müskenschachtel
Hoodspelde f. Hutnadel (aus Silber, Mode der 20er Jahre)
Hood-ssucker m. Zuckerhut; Zucker in Kegelform
Hööfd, Hööf, Hoofd, Hoof n. (Hööfde) (Wes, Vr, St, Sü, Bor, Rae,
Bo) Haupt, Kopf. He häff nix in’t Hööf (ist dumm, scherzh.). Du
häs’t nich wisse in’t Hööf (redest Unsinn, scherzh.). * So vull
Hööfde, so vull Sinne, so vull Woste, so vull Pinne (verschiedene
Meinungen). → stiegen
Hoofd-end(e) n. (Wes, Vr, St, Sü, Rae, Bo) Kopfende des Bettes
hööfeln (Wes, Vr, Ge, Bor, Rae) anhäufen, häufeln, sammeln,
sparen. → hüüwen
hoog, hoog- → hooge, hooge-
Hoog-altaor m.n. Hochaltar
Hoog-amt n. Hochamt. Dat häff owwer lange düürt, dat Hoog-amt
vandaage (nach dem Frühschoppen, iron.). → Fröhmisse, Taorn
hoog-an obenan; hoch gewertet, gut angesehen. Jungens bünt doch
noch hoog-an. → Täll
hoogbeenig hochbeinig
hoogdüüts(k); hoogedüüts (Bo) hochdeutsch. Hoogdüüts praoten dee
Vaader blooß bi’t Bääden. Wi küürt dree Spraoken: hoogdüüts, platt
un döör de Nösse (un öwwer andere Löö). Dat kümp mi hoogdüütsk
vöör (Das kommt mir fremd voor, → franzöösisch). → düütsk, platt 2
hoog(e) (högger, hööger; höchst, hööchst) hoch. up’t hooge Land.
Wi sitt’t hier hoog un drööge (auf höher gelegenem Land). De Bääke
is hooge (→ Hoogwaater). De Schuuwkaore was hooge bepackt. De
Lampe brennt te hooge (Petroleumlampe mit zu langem Docht). De
Kosten loopt te hooge. He kann vöör un achter nich mähr hooge
(verschuldet, pleite). Wi kriggt ander Weer, de Lucht wödd hööger
(Es gibt Hochdruck). Wenn de Wind van de hooge Kante kümp, bliff’t
mooi Wäär (von Osten od. Norden, → hoogen Wind). up de hooge Kante
leggen (zurücklegen, sparen). * Hooge mäck fiene (z.B.
Pfuscharbeit des Maurers am Giebel od. Schornstein: man sieht es
nicht). He droog den Kopp weer wat hööger (Er war nicht mehr so
mutlos). De Buurndäärne häff’t ook lück hooge in’n Kopp (höllt ‘n
Kopp wat hooge) (eingebildet). Se häff’t so hooge in’n Kopp: De
sägg kinn Peerd gudden Dagg. He häff’t hooge in’n Kopp un leege in
de Taske (Knippe) (eingebildet u. kein Geld). Dat is em all ‘n
bettken te hooge af (zu hoch, zu gelehrt). Mien Vaader is hooge